Διαφάνεια στις λογιστικές καταστάσεις για την ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικότητας

Τη δεκαετία του 1980 τέθηκαν οι βάσεις για τη δημιουργία ενός λογιστικού πλαισίου με βασική φιλοσοφία και δομή η οποία παρέμενε αμετάβλητη, παρά τις όποιες βελτιώσεις που είχαν κατά καιρούς γίνει.



Το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (ΕΓΛΣ), που δημιουργήθηκε τότε και εφαρμόζεται μέχρι σήμερα, περιέχει κανόνες αποτίμησης, υποδείγματα λογιστικών καταστάσεων και σχέδιο λογαριασμών και έχει την πιο σημαντική, μη αμφισβητούμενη από κανέναν, συνεισφορά στην εμπέδωση λογιστικής τάξης. Όμως ενώ από τη θεσμοθέτησή του μέχρι και σήμερα έχουν αλλάξει πολλά στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον και κατά συνέπεια στη λειτουργία των επιχειρήσεων, δεν είχε γίνει καμία ουσιαστική προσαρμογή του στα νέα δεδομένα, με αποτέλεσμα να αυξάνει κατά πολύ το κόστος συμμόρφωσης, με δεδομένο δε ότι πέραν του ΕΓΛΣ υπήρχαν και άλλοι λογιστικοί κανόνες διάσπαρτοι σε διάφορα άλλα νομοθετήματα (Κώδικας Α.Ε., ΚΒΣ - ΚΦΑΣ κ.λπ.).

Η υιοθέτηση των νέων λογιστικών κανόνων με το Ν. 4308/2014 (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) προσαρμοσμένων στις ανάγκες της εποχής, ορθά θεωρήθηκε ως άμεση προτεραιότητα έτσι ώστε να επιτευχθεί η μείωση του κόστους συμμόρφωσης των επιχειρήσεων με την εξάλειψη της πολυπλοκότητας του συστήματος που ίσχυε μέχρι σήμερα και τη βελτίωση της αξιοπιστίας των πληροφοριών που παρέχονται από αυτό.

Όπως προαναφέρεται οι συνθήκες λειτουργίας των επιχειρήσεων έχουν αλλάξει σε σχέση με αυτές που ίσχυαν τη δεκαετία του 1980. Ενώ τότε τα λογιστικά βιβλία τηρούντο χειρόγραφα σήμερα τηρούνται μηχανογραφικά με εξελιγμένα προγράμματα λογισμικού (ERP κ.λπ.), το ΕΓΛΣ έχοντας όμως τη φιλοσοφία του χειρόγραφου συστήματος και της εξυπηρέτησης κατά κατά κύριο λόγο των απαιτήσεων τυπολατρικής πληροφόρησης που επέβαλαν οι παρωχημένοι παλαιοί κώδικες φορολογίας εισοδήματος και βιβλίων – στοιχείων που οριστικά πλέον καταργήθηκαν, δημιουργούσε προβλήματα και δεν επέτρεπε την πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που δίνουν σήμερα τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα. Ουσιαστικά λοιπόν οι κανόνες αυτοί ποτέ δεν στόχευαν σε μια πραγματική παρουσιάση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων αλλά μόνο στην εξυπηρέτηση των φορολογικών υποχρεώσεων της, επισημαίνοντας δε ότι οι λογιστικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων συναρτώντο με το νομικό τύπο τους και όχι με το οικονομικό μέγεθός τους.

Με το Ν. 4308/2014 υιοθετήθηκαν νέοι λογιστικοί κανόνες όπου με βάση την οδηγία 2013/34/ΕΕ υπάρχει η αρχή ότι οι λογιστικές υποχρεώσεις μια επιχείρησης δεν συναρτώνται πλέον με τη νομική μορφή αλλά με το μέγεθός της. Με τον τρόπο αυτό επιχειρήσεις του ίδιου μεγέθους θα έχουν τους ίδιους λογιστικούς κανόνες και τις ίδιες λογιστικές καταστάσεις ανεξαρτήτως νομικής μορφής. Κατά συνέπεια εφαρμόζεται πλέον πλήρως η βασική αρχή της οδηγίας αυτής ήτοι «όσο μικρότερη είναι η επιχείρηση τόσο το λογιστικό της σύστημα είναι απλούστερο και πλησιέστερο στους κανόνες της φορολογικής νομοθεσίας ενώ όσο μεγαλύτερη η επιχείρηση, τόσο περισσότερο οι λογιστικοί κανόνες αποσκοπούν στην εύλογη παρουσίαση της επίδοσης και της χρηματοοικονομικής κατάστασης» με κύριο στόχο την ελάφρυνση του διοικητικού βάρους για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.

Η εφαρμογή από τις αρχές του 2015 του νέου, σύγχρονου και λιτού λογιστικού συστήματος ευθυγραμμισμένου με τις καλύτερες διεθνείς λογιστικές πρακτικές, οι λογιστικοί κανόνες του οποίου λειτουργούν σε αρμονία με τους φορολογικούς αλλά παραμένουν λογιστικοί κανόνες, του συστήματος που παρέχει πραγματική άρα αξιόπιστη χρηματοοικονομική πληροφόρηση λειτουργεί υπέρ της υγιούς επιχειρηματικότητας και φυσικά μπορεί να συμβάλλει στην ανάκαμψη και την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας.