Νέα θεωρία για την προέλευση της Σελήνης

Σύμφωνα με την επικρατέστερη - έως σήμερα - θεωρία για τη δημιουργία της Σελήνης, το φεγγάρι είναι προϊόν μίας σύγκρουσης του πλανήτη μας με έναν άλλο πλανήτη στο μέγεθος του Αρη, πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ακόμη το ηλιακό σύστημα σχηματιζόταν και η Γη ήταν μια φλεγόμενη περιστρεφόμενη σφαίρα.





Μια ομάδα επιστημόνων από τα πανεπιστήμια της Βέρνης, της Ζυρίχης και του Λουντ, προτείνουν μια νέα θεωρία για αυτό το πολυσυζητημένο ζήτημα σύμφωνα με την οποία η Γη χτυπήθηκε από ένα πολύ μεγαλύτερο και ταχύτερο σώμα από τις υπάρχουσες εικασίες.

Πέρα από θεωρίες που εμπεριέχουν κάποια σύγκρουση, έχει προταθεί και η πιθανότητα η Σελήνη να αποκολλήθηκε από τη Γη εξαιτίας των φυγοκεντρικών δυνάμεων που προκάλεσε η πιο γρήγορη περιστροφή της Γης στο παρελθόν, ή απλά να πρόκειται για κάποιο σώμα του ηλιακού συστήματος που περνώντας από τη Γη, μπήκε σε τροχιά γύρω της. Καθώς όμως υπάρχουν επιχειρήματα εναντίον και των δύο παραπάνω πιθανοτήτων, η θεωρία της βίαιης σύγκρουσης είναι η πιο ευρέως αποδεκτή. Η βίαιη σύγκρουση προκάλεσε την απελευθέρωση μια μεγάλης πύρινης μάζας η οποία αιχμαλωτίστηκε από τη βαρύτητα της Γης και έμεινε σε τροχιά γύρω της, πάγωσε, και είναι αυτό που σήμερα αποκαλούμε Σελήνη.

Ο θεωρητικός πλανήτης που συγκρούστηκε με τη Γη ονομάζεται Θεία, έχοντας πάρει το όνομά του από την ελληνική μυθολογία και την κόρη της Γης και του Ουρανού. Το ακριβές όμως μέγεθος του πρωτοπλανήτη που συγκρούστηκε με τη Γη, η ταχύτητά του και οι συνθήκες της σύγκρουσης παραμένουν θέμα συζήτησης.

Η θεωρία της σύγκρουσης των δύο σωμάτων οδηγεί στο συμπέρασμα πως η Σελήνη αποτελείται από μια μείξη υλικών της Γης και της Θείας, τα οποία ως ένα βαθμό θα έπρεπε να διαφέρουν. Μελετώντας δείγματα από βράχους στο φεγγάρι και συγκρίνοντάς τα με τη σύνθεση των υλικών στη Γη, είναι δυνατόν από την αναλογία των υλικών στη Γη και στη Σελήνη να βγουν συμπεράσματα για το μέγεθος της Θείας και τα χαρακτηριστικά της πρόσκρουσης με τη Γη. Από τη χημική ανάλυση των δειγμάτων φαίνεται πως η σύνθεση της Σελήνης είναι σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό όμοια με αυτή της Γης, από ότι θα περίμενε κανείς από μια προσομοίωση της σύγκρουσης της Γης, με ένα σώμα με μέγεθος παρόμοιο με τον Αρη.

Στηριζόμενοι σε στοιχεία από χημικές αναλύσεις, και σε γεωλογικές έρευνες της επιφάνειας της Σελήνης, στη νέα έρευνα οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια προσομοίωση της σύγκρουσης σε υπολογιστή και προτείνουν πως το μέγεθος της Θείας και η ταχύτητά της ήταν πολύ μεγαλύτερα από ότι μέχρι σήμερα πιστεύεται. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως μια σύγκρουση στην οποία η Θεία χτύπησε τη Γη με μεγάλη ταχύτητα ίση με περίπου 1,2 με 1,4 φορές την ταχύτητα διαφυγής από τη βαρύτητα της Γης (11χλμ το δευτερόλεπτο), και υπό γωνία περίπου 30 μοιρών, χάνοντας μόνο ένα μικρό μέρος της μάζας της κι έπειτα συνεχίζοντας εξοστρακισμένη τη φρενήρη πορεία της στο ηλιακό σύστημα, θα μπορούσε να εξηγήσει τη δημιουργία και τη σύνθεση της Σελήνης, σε αντιστοιχία με το γεγονός πως η Σελήνη αποτελείται κατά κύριο λόγο από υλικά που προέρχονται από τη Γη.

Μέχρι πρότινος, η παραδοχή ήταν πως η ταχύτητα της Θείας ήταν της τάξης των 4χλμ το δευτερόλεπτο, υπό μία γωνία 45 μοιρών, κάτι που σημαίνει πως η Γη και η Θεία συνενώθηκαν μετά τη σύγκρουση σε ένα μοναδικό σώμα. Λόγω της σύγκρουσης, τα υλικά της Θείας εισχώρησαν στο εσωτερικό της ρευστής Γης, και σήμερα μένουν παγιδευμένα στο εσωτερικό του μανδύα της. Το νέο μοντέλο προτείνει μια εντελώς διαφορετική πιθανότητα λοιπόν, στην οποία η σύγκρουση ήταν πιο βίαια, αλλά λιγότερο μετωπική.Αν και το θέμα παραμένει ανοικτό, μια λεπτομερέστερη ανάλυση των αναλογιών των υλικών της Σελήνης και της Γης, και ένας νέος γύρος ακριβέστερων προσομοιώσεων θα μπορούσαν να αποτελέσουν απόδειξη υπέρ ή εναντίον αυτής της νέας θεωρίας.