ΑΠΘ: Ελπίδες για θεραπεία του Αλτσχάιμερ με βλαστοκύτταρα

Στη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ με τη χρήση βλαστοκυττάρων από τον λιπώδη ιστό του ιδίου του ασθενούς στοχεύει ένα φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο εγκρίθηκε από την Επιτροπή Βιοηθικής, στις 14 Απριλίου, και υποβλήθηκε προς χρηματοδότηση από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα HORIZON 2020.



Η προτεινόμενη μελέτη θα είναι η πρώτη κλινική δοκιμή για τη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ με τη χρήση βλαστοκυττάρων από τον λιπώδη ιστό, με στόχο να προσφέρει μια λεπτομερή εικόνα του θεραπευτικού τους ρόλου και να δημιουργήσει μια βιώσιμη θεραπευτική μέθοδο για τη νόσο, ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η νευρολόγος, καθηγήτρια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Μάγδα Τσολάκη.

Για να μπορέσει, όμως, να πραγματοποιηθεί αυτό το πρόγραμμα θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί και εφόσον αυτή η μέθοδος αποδειχτεί επιτυχής, θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν μεγαλύτερης κλίμακας κλινικές δοκιμές και να εφαρμοστεί στην κλινική πράξη.

Να σημειωθεί, ότι τον συντονισμό του προγράμματος έχει το Τμήμα Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας (Γ΄ Πανεπιστημιακή Νευρολογική Κλινική) του ΑΠΘ, που είναι ο βασικός εταίρος, ενώ θα μετέχουν και φορείς από την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Κύπρο και την ΠΓΔΜ.

Το πρόγραμμα "Πειραματική μέθοδος για τη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ με βλαστοκύτταρα" θα παρουσιάσει ο ψυχολόγος, συνεργάτης της κ. Τσολάκη, Στέλιος Ζυγούρης στο 9ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών, οι εργασίες του οποίου αρχίζουν, αύριο, στη Θεσσαλονίκη.

Κατά το παρελθόν, στη Θεσσαλονίκη, χορηγήθηκαν ενδοφλεβίως βλαστοκύτταρα σε ασθενείς με ήπια, μέτρια και σοβαρή μορφή της νόσου Αλτσχάιμερ και όλοι τους βελτιώθηκαν, αλλά για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Η ασφάλεια της χρήσης βλαστοκυττάρων από τον λιπώδη ιστό είναι αποδεδειγμένη καθώς δεν έχει διαπιστωθεί κίνδυνος καρκίνου, ενώ φαίνεται πως αυτά είναι πιο αποτελεσματικά στη θεραπεία βλαβών του εγκεφάλου σε σύγκριση με τα βλαστοκύτταρα από τον μυελό των οστών.

Όπως ανέφερε η κ. Τσολάκη, η επιλογή της μεθόδου επηρεάστηκε από την περιορισμένη αποτελεσματικότητα των φαρμακευτικών παρεμβάσεων, το υψηλό κοινωνικό και οικονομικό κόστος, από το ότι η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες και από τις αυξανόμενες δυνατότητες των θεραπειών με βλαστοκύτταρα.

Το πρόγραμμα "Πειραματική μέθοδος για τη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ με βλαστοκύτταρα" θα είναι μια τυφλή μελέτη προκειμένου να διερευνηθούν οι θεραπευτικές δυνατότητες των βλαστοκυττάρων από τον λιπώδη ιστό του ασθενούς με τη χρήση νευροαπεικονιστικών τεχνικών, βιοδεικτών και τυποιημένων νευροψυχολογικών δοκιμασιών.

Στο πλαίσιο του προγράμματος προτείνεται να ελεγχθούν συνολικά 80 ασθενείς (20 με ήπια νοητική διαταραχή, 20 με ήπια μορφή νόσου Αλτσχάιμερ, 20 με μέτριας σοβαρότητας Αλτσχάιμερ και 20 με σοβαρή μορφή της νόσου). Με τη συναίνεση των ασθενών θα γίνει λιποαναρρόφηση περίπου 600 γραμμαρίων από τον λιπώδη ιστό, από τον οποίο θα απομονωθεί το αγγειακό κλάσμα (κύτταρα από τα αγγεία του λιπώδους ιστού), το οποίο μετά την κατάλληλη επεξεργασία θα χορηγείται ενέσιμα στους ασθενείς, μία φορά τον μήνα επί 12 μήνες. Οι ασθενείς θα ελεγχθούν στην αρχή και στο τέλος της θεραπείας, με τη χρήση νευρεοαπεικονιστικών και άλλων τεχνικών.

Να σημειωθεί πως η απομόνωση και καλλιέργεια των βλαστοκυττάρων από τον λιπώδη ιστό θα γίνεται στην Ελλάδα.

Η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει περισσότερα από 44 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί στο μέλλον μέχρι και πάνω από 135 εκατομμύρια το 2050. Οι πιθανότητες ανάπτυξης μια νέας θεραπείας για μία νόσο η οποία προηγουμένως ήταν ανίατη, θα μπορούσε να αναδείξει την Ευρώπη ως μια περιοχή υπερέχουσα στην ανάπτυξη νέων θεραπειών και να προσελκύσει ξένα κεφάλια και επενδύσεις, αναφέρει η κ. Τσολάκη.