Τα μυστικά της νέας ρύθμισης για τους πλειστηριασμούς

Επτά ερωτήσεις και απαντήσεις που ξεκαθαρίζουν το τοπίο γύρω από το θέμα των πλειστηριασμών των ακινήτων για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις τράπεζες.





Η κυβέρνηση, επί της ουσίας, έχει λάβει την απόφαση να άρει την οριζόντια απαγόρευση των πλειστηριασμών για τα ακίνητα. Επειδή επικρατεί σύγχυση σχετικά με το τι και τι δεν προστατεύεται από τον πλειστηριασμό αλλά και ποιοι κρύβονται από τις νομοθετικές ρυθμίσεις.


Πώς προστατεύεται, σήμερα, η κύρια κατοικία του δανειολήπτη από τους πλειστηριασμούς;

Από το 2008 έως και τις 31 Δεκεμβρίου του 2013 δίνονται με νομοθετικές ρυθμίσεις ετήσιες παρατάσεις στην απαγόρευση της διενέργειας πλειστηριασμών της κύριας κατοικίας και άλλων ακινήτων από τις τράπεζες για οφειλές των δανειοληπτών προς αυτές.

Τι ακριβώς ισχύει με την κύρια κατοικία;

Προστατεύεται από τους πλειστηριασμούς η κύρια ή μοναδική κατοικία ανεξάρτητα από το ύψος της οφειλής, την ιδιότητα του οφειλέτη και την ιδιότητα του δανειστή (ακόμα και εάν πρόκειται για ιδιώτη). Αρκεί η αντικειμενική αξία του ακινήτου να μην υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά 50%.

Δηλαδή, άγαμος: 200.000 ευρώ + 50% = 300.000 ευρώ

Εγγαμος: 250.000 ευρώ + 50% = 375.000 ευρώ,

Οικογένεια με δύο τέκνα: 300.000 ευρώ + 50% = 450.000 ευρώ

Τι συμβαίνει με τις υπόλοιπες κατηγορίες ακινήτων;

Απαγορεύεται να βγουν σε πλειστηριασμό όλα τα ακίνητα που βρίσκονται στην κατοχή ενός οφειλέτη ανεξάρτητα από την ιδιότητά του και εφόσον πρόκειται για οφειλές μόνο προς πιστωτικά ιδρύματα κάτω των 200.000 ευρώ. Δηλαδή, με τη διάταξη αυτή προστατεύεται το σύνολο της ακίνητης περιουσίας και όχι μόνο η κύρια κατοικία του οφειλέτη, εφόσον βέβαια πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις.

Υπάρχει άλλο θεσμικό πλαίσιο με το οποίο είναι δυνατόν να προστατευτεί η κύρια κατοικία καθώς και οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο;

Ναι. Υπάρχει ο τροποποιημένος νόμος (3869/2010) από τον νόμο 4161 του 2013 που αφορά στους μισθωτούς, ανέργους, ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους, οι οποίοι έχουν περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής. Μετά και την τροποποίηση που έγινε φέτος παρέχεται προστασία μέχρι την έκδοση της δικαστικής απόφασης, αλλά ακόμη και στην περίπτωση που αυτή δεν κρίνεται ευνοϊκή από τον οφειλέτη:

Από τη στιγμή που αιτηθεί τη ρύθμιση των οφειλών του με βάσει τον νόμο 4161/2013 και μέχρι τη συζήτηση της προσωρινής διαταγής αναστέλλονται κάθε είδους καταδιωκτικά μέτρα εναντίον του. Τα πιστωτικά ιδρύματα αλλά και κάθε άλλου είδους πιστωτές όχι μόνο δεν μπορούν να προχωρήσουν σε πλειστηριασμό της κύριας κατοικίας του οφειλέτη αλλά τους απαγορεύεται να στραφούν κατά της περιουσίας του.
Στη συνέχεια και μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του προστατεύεται από την απόφαση προσωρινής διαταγής.
Μετά την έκδοση της οριστικής δικαστικής απόφασης με τον νόμο 4161/2013 ακόμη και εάν αυτή είναι εις βάρος του οφειλέτη του παρέχεται δυνατότητα αναστολής της αναγκαστικής εκτέλεσης κατόπιν αίτησής του και εφόσον έχει ασκήσει εμπρόθεσμα έφεση, προστατεύοντας τον έτσι από καταδιωκτικά μέτρα σε βάρος του.

Γιατί άνοιξε το θέμα της άρσης της απαγόρευσης των πλειστηριασμών;

Υπάρχει η άποψη της κυβέρνησης καθώς και οικονομικών παραγόντων πως λόγω της οικονομικής ύφεσης όσο δεν ανοίγουν οι πλειστηριασμοί των ακινήτων για «κόκκινα» δάνεια, τόσο ενδιαφερόμενοι επενδυτές και αγοραστές δεν μπαίνουν να αγοράσουν ή να επενδύσουν στην αγορά της κατοικίας. Κι αυτό επειδή αναμένουν περαιτέρω πτώση των τιμών όταν ανοίξουν οριζοντίως οι πλειστηριασμοί. Αν συμβεί το τελευταίο θα υπάρξει μεγάλη μείωση των αξιών. Για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση θέλει να αρθεί η απαγόρευση σταδιακά αλλά και κυρίως χωρίς να θιγεί η κύρια κατοικία όσων αποδεδειγμένα δεν μπορούν να πληρώσουν τις τραπεζικές τους οφειλές.

Οι τράπεζες κερδίζουν από τους πλειστηριασμούς;

Στην παρούσα φάση δεν κερδίζουν, γιατί τα δάνεια που έδωσαν είναι για αξίες πολύ υψηλότερες σε σχέση με αυτές που έχουν διαμορφωθεί με την ύφεση. Ωστόσο, υπάρχει η άποψη πως τουλάχιστον με την άρση της απαγόρευσης δεν εγγράφουν μεγαλύτερες ζημιές, ενώ ταυτόχρονα ο κίνδυνος της εκποίησης θα οδηγήσει ορισμένους που «κρύβονται» πίσω από την προστασία της κύριας κατοικίας στο να προχωρήσουν σε πληρωμές των οφειλών τους.

Πώς κρύβονται δανειολήπτες που ενώ έχουν να πληρώσουν δεν το κάνουν;

Το πετυχαίνουν από τις διατάξεις που αφορούν τη μη κατάσχεση ακινήτων για οφειλές 200.000 ευρώ αλλά και από το ύψος των αντικειμενικών αξιών. Αντικειμενικές αξίες 300.000 έως 450.000 ευρώ συναντώνται σε ακριβές περιοχές και για πολυτελείς κατασκευές.