Ξεκινά η μάχη του χρέους

Με πυρετώδεις ρυθμούς το υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζεται για τη μεγάλη μάχη της νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους που θα παιχτεί τους επόμενους μήνες στα ευρωπαϊκά «σαλόνια».




Εν αναμονή του Eurogroup της 5ης Μαΐου, όπου η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να θέσει τυπικά το ζήτημα της ενεργοποίησης των αποφάσεων του Νοεμβρίου του 2012 για νέα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, στο επιτελείο του Γ. Στουρνάρα και το Μέγαρο Μαξίμου έχει σημάνει συναγερμός. Αν και η λήψη οριστικών αποφάσεων από την Ευρωζώνη θα απαιτήσει χρόνο και πολύμηνες διαβουλεύσεις, τα πρώτα στάδια της προετοιμασίας είναι ιδιαίτερα κρίσιμα, αφού «η οικοδόμηση μιας ισχυρής διαπραγματευτικής θέσης είναι το ήμισυ του παντός», όπως λέει κυβερνητικό στέλεχος.

Στόχος είναι η διασφάλιση της βέλτιστης λύσης από την πλευρά των Ευρωπαίων, ώστε με τη νέα λύση να εξομαλυνθεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Η οδός αυτή εκτιμούν στην κυβέρνηση είναι το πιο δυνατό σημείο στο οποίο μπορεί να στηριχθεί η ελληνική πλευρά για να διαθέσει νέα ομόλογα σε ιδιώτες επενδυτές τα επόμενα χρόνια, διασφαλίζοντας τη μόνιμη επιστροφή της χώρας στις αγορές με ανεκτό κόστος και την απεξάρτηση της χώρας από τον δανεισμό μέσω των επίσημων πιστωτών.
Ξεκινά η μάχη του χρέους

Ερχεται «50ετές ομόλογο»
Το κυρίαρχο σενάριο στο οποίο επικεντρώνονται οι δύσκολες συζητήσεις για το ελληνικό χρέος, που είναι αναμενόμενο πως θα περάσουν από σαράντα κύματα, αφού αυτή τη φορά μιλάμε για ελαφρύνσεις που θα θίξουν ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και όχι ιδιώτες επενδυτές, είναι ο ετεροχρονισμός των πληρωμών για τοκοχρεολύσια και ριζική αναμόρφωση του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων του πρώτου πακέτου στήριξης. Με βάση το επικρατέστερο σενάριο, στόχος είναι η χρονική επέκταση των δανείων από τα 30 στα 50 χρόνια, η μείωση του επιτοκίου στα 53 δισ. ευρώ του πρώτου πακέτου στήριξης, από Euribor 3 μηνών + 50 μονάδες βάσης σε επίπεδα χαμηλότερα, ει δυνατόν μέσω και της μετάβασης σε σταθερά επιτόκια, όπως εκτιμούν και εγχώριοι τραπεζίτες. Στο τραπέζι φέρεται να βρίσκεται και η δεκαετής περίοδος χάριτος για τους τόκους του πρώτου πακέτου στήριξης. Υψηλόβαθμα στελέχη του οικονομικού επιτελείου τονίζουν πως η νέα προσπάθεια αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους είναι στην παρούσα φάση η βέλτιστη επιλογή. Όπως εκτιμούν με αυτά τα επίπεδα χρέους οποιαδήποτε άλλη, πιο ριζική λύση, όπως το «κούρεμα» στην ονομαστική αξία του χρέους, δεν θα έφερε το όφελος που υποστηρίζουν αρκετοί στην Ελλάδα ότι θα μπορούσε να προκύψει.
Ξεκινά η μάχη του χρέους

Αυτό συμβαίνει για τους εξής λόγους: Πρώτον, σε μια περίοδο που η χώρα πασχίζει να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των ιδιωτών επενδυτών, με ένα πρώτο επιτυχημένο βήμα την έκδοση του πενταετούς ομολόγου στις 9 Απριλίου, οποιαδήποτε κίνηση «κουρέματος» θα έστελνε λανθασμένα μηνύματα. Παράλληλα, εκτιμούν πως με δεδομένη την άρνηση των Ευρωπαίων αλλά και του ΔΝΤ να προχωρήσουν σε «κούρεμα» της ονομαστικής αξίας του χρέους, ακόμη και εάν η κυβέρνηση αποφάσιζε να ακολουθήσει σκληρή γραμμή και να απαιτήσει τέτοιου είδους παρέμβαση, θα μπαίναμε σε επικίνδυνα νερά.

Ακόμη και εάν οι Ευρωπαίοι τελικά υποχωρούσαν το ύψος ενός δυνητικού «κουρέματος» θα ήταν πολύ περιορισμένο, αδυνατώντας να δώσει ουσιαστική απάντηση στο υψηλό χρέος της Ελλάδας, ενώ θα προέκυπτε νέο ρήγμα με τους εταίρους, σε μια περίοδο που το κλίμα έχει βελτιωθεί αισθητά.
Eurobank: Δυνατότητα μη λήψης νέου δανείου Μία ενδιαφέρουσα προοπτική για τη δυνατότητα μη λήψης νέου δανείου από τους επίσημους πιστωτές παρουσίασε η Eurobank. Το αναμενόμενο πακέτο ελάφρυνσης του χρ
Eurobank: Δυνατότητα μη λήψης νέου δανείου
Μία ενδιαφέρουσα προοπτική για τη δυνατότητα μη λήψης νέου δανείου από τους επίσημους πιστωτές παρουσίασε η Eurobank. Το αναμενόμενο πακέτο ελάφρυνσης του χρέους, νέες ομολογιακές εκδόσεις και τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στην πρόσφατη αξιολόγηση, αναμένεται να διασφαλίσουν πλήρη κάλυψη των όποιων χρηματοδοτικών κενών για τα επόμενα 6 - 7 έτη, καθιστώντας μη αναγκαίο ένα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα.

Οπως λέει χαρακτηριστικά στέλεχος που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων, ακόμη και εάν οι Ευρωπαίοι διέγραφαν 20 δισ. ευρώ και παρέμενε αμετάβλητο το προφίλ εξυπηρέτησης των υπολοίπων 300 δισ. ευρώ χρέους, τότε η χώρα θα ήταν ιδιαίτερα ευάλωτη στις διακυμάνσεις των αγορών τα επόμενα χρόνια.

Αντιθέτως, με το πλαίσιο λύσης στο οποίο εργάζονται οι ομάδες των τεχνοκρατών σε Αθήνα και Βρυξέλλες αυτό το διάστημα, μπορεί να διασφαλιστεί ένα ετήσιο, χαμηλό και αντιμετωπίσιμο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τις επόμενες δεκαετίες. Στέλνοντας έτσι ένα σαφές μήνυμα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα πως η Ελλάδα μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της, που όπως χαρακτηριστικά λέει στέλεχος μεγάλης ξένης τράπεζας είναι αυτό που μετράει στο τέλος της ημέρας.

Οι εγγυήσεις
Η σκιώδης διαπραγμάτευση -πίσω από τις συζητήσεις για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, η οποία με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο θα προχωρήσει, αφού υπάρχουν ήδη σαφείς δεσμεύσεις από την Ευρωζώνη- έχει να κάνει και με το πλέγμα των εγγυήσεων που θα συνοδεύσουν την όποια λύση για την Ελλάδα. Εδώ καθοριστικό ρόλο πιθανόν θα διαδραματίσει η ιδέα του «Συμφώνου Μεταρρυθμίσεων», που για πρώτη φορά είχε συνδέσει με ενδεχόμενη μείωση του χρέους ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας σε συνέντευξή του στον ξένο Τύπο, τον περασμένο Δεκέμβριο.

Η δεδομένη αρνητική στάση της κυβέρνησης απέναντι στη λήψη νέου δανείου από τους επίσημους πιστωτές είναι μια γκρίζα ζώνη στις διαβουλεύσεις με την Ευρωζώνη. Και αυτό επειδή πολλοί μέσα στην τρόικα θα επιθυμούσαν η Ελλάδα να λάβει νέο δάνειο ώστε να μπορούν να ασκούν καλύτερη εποπτεία στη χώρα και να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος. Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση επιδιώκει να αποσυνδέσει τη συζήτηση για το χρέος από τη συζήτηση για το χρηματοδοτικό κενό, ελπίζοντας πως εάν προχωρήσουν πρώτα οι νέες ρυθμίσεις για το χρέος θα διευκολυνθεί περαιτέρω η πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές και άρα η διαπραγμάτευση για το χρηματοδοτικό κενό. Παράλληλα με οποιαδήποτε εργαλεία για τη μείωση του χρέους και εάν υιοθετηθούν, θα περιοριστούν οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους στην κρίσιμη διετία 2015-2016, στην οποία επικεντρώνονται οι πιέσεις από την τρόικα για νέο δάνειο.

Σύμφωνο μεταρρυθμίσεων
Μία πιθανή διέξοδος που μένει να κριθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι η Αθήνα να συναινέσει στη δέσμευση για ένα «Σύμφωνο Μεταρρυθμίσεων», όπου η Ελλάδα θα καθορίζει συγκεκριμένο πλέγμα μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων.

Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να λάβει σάρκα και οστά με διάφορους τρόπους: Εάν η Ελλάδα καταφέρει να αποφύγει ένα νέο δάνειο, αιτηθεί και λάβει τη διευκόλυνση της ανοικτής πιστωτικής γραμμής από τον ESM για μελλοντική πρόσβαση στις αγορές, τότε αυτή θα μπορούσε να συνδεθεί με την υλοποίηση συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων.

Μια δεύτερη εναλλακτική θα μπορούσε να είναι η σύνδεση ενός τέτοιου Συμφώνου εφαρμογής διαρθρωτικών αλλαγών τις οποίες θα καθορίζει κυρίως η Ελλάδα, χωρίς τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων, με την ενεργοποίηση ρήτρας μείωσης χρέους. Δηλαδή τη σταδιακή ενεργοποίηση μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους που θα προσυμφωνηθούν ανάλογα με την πρόοδο εκτέλεσης του μεταρρυθμιστικού πακέτου.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ
Πυρετός διεργασιών για τη λύση

Θα χρειαστεί ισχυρό lobbying σε όλα τα επίπεδα για να πετύχουμε τη βέλτιστη λύση. Με τη φράση αυτή υψηλόβαθμο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου προδιαγράφει έναν ιδιαίτερα απαιτητικό κύκλο οικονομικής διπλωματίας, που έχει ήδη ανοίξει με ορίζοντα τις κρίσιμες αποφάσεις για τη χώρα τους επόμενους μήνες. Ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας αναμένεται να ηγηθεί της σκληρής διαπραγμάτευσης στο τερέν του Eurogroup σε ανοικτή γραμμή με τον πρωθυπουργό, που θα κινεί τα νήματα της πολιτικής διαπραγμάτευσης.

Σε τεχνικό επίπεδο το βάρος πέφτει στον επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους Στ. Παπαδόπουλο, ένα πρόσωπο που χαίρει της απολύτου εμπιστοσύνης τόσο του κ. Στουρνάρα όσο και του πρωθυπουργού. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρόσφατη επίσκεψη της Αγκ. Μέρκελ στην Αθήνα ο κ. Παπαδόπουλος ήταν παρών στο Μέγαρο Μαξίμου, με τον υπουργό Οικονομικών να τον παρουσιάζει στην καγκελάριο με ιδιαίτερα θερμό τρόπο. Άλλωστε, ο κ. Παπαδόπουλος και το επιτελείο του, με μεθοδική δουλειά τους τελευταίους μήνες, κατάφερε να δημιουργήσει ένα success story με την έκδοση του πενταετούς ομολόγου, με προσφορές άνω των 20 δισ. ευρώ από 600 επενδυτές . Στους αφανείς πρωταγωνιστές είναι φυσικά και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Π. Τσακλόγλου, που εκπροσωπεί την Ελλάδα στις συνεδριάσεις του EuroWorkingGroup, της προπαρασκευαστικής ομάδας του Eurogroup προωθώντας τις ελληνικές θέσεις.
ΝΕΟ ΔΕΚΑΕΤΕΣ ΣΧΕΔΙΟ
«Κλειδί» η ανάπτυξη για τη βιωσιμότητα

Στην ατζέντα του Eurogroup της 5ης Μαΐου περιλαμβάνεται και η συζήτηση για το νέο δεκαετές αναπτυξιακό σχέδιο που έχει ετοιμάσει η ελληνική κυβέρνηση, όπως άλλωστε έχει προαναγγείλει και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Γ. Ντάιζελμπλουμ.

Παραγωγή εθνικού πλούτου
Οι εταίροι μας θεωρούν ζήτημα μείζονος σημασίας την εφαρμογή ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου καθώς αυτό θα βοηθήσει αφενός την παραγωγή εθνικού πλούτου και αφετέρου οδηγώντας σε μία βιώσιμη αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος θα συμβάλει στον περιορισμό του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο οριοθετεί τομείς αιχμής όπως ο τουρισμός, η ενέργεια, ο αγροτικός τομέας, οι τηλεπικοινωνίες, οι νέες τεχνολογίες, οι μεταφορές και η διαχείριση απορριμάτων, στους οποίους θα βασιστεί η ανάκαμψη της οικονομίας. Παράλληλα, περιέχει συγκεκριμένα business plan για κάθε υπουργείο, ώστε να υποστηρίξουν τους τομείς οικονομικής δράσης που εποπτεύουν.

Στόχος είναι το 2020 το ΑΕΠ να έχει... επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα στην περιοχή των 230 δισ. ευρώ. Σε περίπτωση που επιτευχθεί ο στόχος θα έχει καταγραφεί μία σημαντική ενίσχυσή του, της τάξης των 43 δισ. ευρώ, που όπως γίνεται αντιληπτό θα έχει συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης και των εισοδημάτων.