Νίκος Παπανδρέου: Οι οικονομολόγοι του Γιώργου βούλιαξαν τη χώρα

Οι οικονομολόγοι ή καλύτερα η έλλειψη οικονομολόγων με επάρκεια ευθύνεται για την κατάρρευση της οικονομίας της χώρας. Το υποστηρίζει ο Νίκος Παπανδρέου σε άρθρο του με τίτλο «η τρόικα στέλνει οικονομολόγους, εμείς απαντάμε με δικηγόρους», στην «Οικονομική Επιθεώρηση» του Μαΐου.



Ο Νίκος Παπανδρέου υποστήριξε για τα κυβερνητικά στελέχη που επέλεξε ο Γιώργος: «δεν υπήρξαν οι άνθρωποι εκείνοι που θα μπορούν να απαντούν με στοιχεία και να αντιπαρατίθενται, όταν προκύπτει η ανάγκη, προς τις ξένες ομάδες οικονομολόγων από το ΔΝΤ και την Ευρώπη, που μας ``επισκέπτονται''», ενώ διερωτήθηκε «γιατί άραγε να μη διαθέτουν και τα δικά μας υπουργεία Έλληνες οικονομολόγους από το ΔΝΤ;, Έτσι ώστε όταν οι ξένες οικονομικές αποστολές επισκέπτονται τη χώρα να βρίσκουν μπροστά τους ``τους δικούς μας'' που θα μιλάνε την ίδια γλώσσα και που θα είναι σε θέση να ανταποκρίνονται καλύτερα στις πιέσεις που μας ασκούνται έξωθεν;».

Μάλιστα ο αδερφός του πρώην πρωθυπουργού χαρακτηρίζει «στρατηγική ασυμμετρία» το γεγονός ότι «εκείνοι στέλνουν τους οικονομολόγους τους, εμείς απαντάμε με τους δικηγόρους μας» και ανέφερε ότι «αυτό το στρατηγικό λάθος διορθώνεται με μιαν απόφαση».

Αναλυτικά το άρθρο παρατίθεται παρακάτω:

"Αν κάτι έχει λείψει από το πολιτικό σύστημα τόσες δεκαετίες είναι η ύπαρξη σοβαρών οικονομικών επιτελείων. Δεν έχω δει ποτέ το Υπουργείο Οικονομικών-Συντονισμού-Ανάπτυξης να έχει δίπλα του εκείνο που πραγματικά χρειάζεται: μια στρατιά άξιων οικονομολόγων που θα ξεσκονίζουν το κάθε άρθρο σε κάθε νόμο που προτείνεται, μια στρατιά ανθρώπων που θα μπορούν να απαντάνε με στοιχεία και να αντιπαρατίθενται, όταν προκύπτει η ανάγκη, προς τις ξένες ομάδες οικονομολόγων από το ΔΝΤ και την Ευρώπη που μας "επισκέπτονται" περιοδικά. Γιατί άραγε να μη διαθέτουν και τα δικά μας υπουργεία Έλληνες οικονομολόγους από το ΔΝΤ; Έτσι ώστε όταν οι ξένες οικονομικές αποστολές επισκέπτονται τη χώρα μας να βρίσκουν μπροστά τους “τους δικούς μας” που θα μιλάνε την ίδια γλώσσα και που θα είναι σε θέση να ανταποκρίνονται καλύτερα στις πιέσεις που μας ασκούνται έξωθεν;

Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί τόσα χρόνια το πολιτικό σύστημα αρνείται να χρησιμοποιήσει τόσους και τόσους λαμπρούς οικονομολόγους από τα πανεπιστήμιά μας, ή και γιατί κανένας υπουργός δεν εξασφαλίζει για το δικό του καλό την απίστευτα πλούσια εμπειρία και ικανότητα του εγχώριού μας think tank, δηλαδή του ΚΕΠΕ. Καιρός είναι και αυτός ο οργανισμός, που στήθηκε για ακριβώς αυτό το λόγο το 1963, να παίξει το ρόλο της υποστήριξης όλων των κυβερνήσεων στο δύσκολο έργο μπροστά τους.

Οικονομικοί σύμβουλοι από τους καλύτερους επιστήμονες που διαθέτουμε, και σε κάθε Υπουργείο, όχι μόνο στα οικονομικά υπουργεία, θα έχουν την ευθύνη να αναλύουν τις επιπτώσεις από την κάθε νομοθετική πράξη, θα ξεσκονίζουν τα κίνητρα και αντικίνητρα όλων των άρθρων που προτείνει το κάθε Υπουργείο, θα έχουν ζωντανό διάλογο με τους φορείς όπως τα εμπορικά επιμελητήρια και άλλους που αφορά ο κάθε νόμος. Και όχι να ανακαλύπτουμε κατόπιν εορτής τις αρνητικές επιπτώσεις που δεν προέβλεψε ο νομοθέτης.

Εν ολίγοις, οι οικονομολόγοι θα έχουν την ευθύνη να αναλύσουν και να προτείνουν στη νομοθεσία εκείνα τα κίνητρα και αντικίνητρα που για τους νομικούς συμβούλους των υπουργών από τη φύση τους δεν αποτελούν προτεραιότητα.

Δείτε ως παράδειγμα όλους τους φορολογικούς νόμους που έχει φτιάξει η χώρα εδώ και δεκαετίες. Έχει γίνει έστω και ένας σωστός; Δηλαδή ένας που να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Ζήτημα αν τους έχει κοιτάξει πριν πάνε στη Βουλή κάποιος σοβαρός οικονομολόγος. Είναι το πολιτικό μας σύστημα έτσι που λίγο αναλύονται οι επιπτώσεις ενός νόμου -- η πίεση είναι να βγεί ο νόμος, να φανεί σωστός αλλά χωρίς να έχει δοθεί η δέουσα προσοχή στις πραγματικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά του πολίτη. Σήμερα για παράδειγμα, ανακαλύψαμε ότι σχολεία και νοσοκομεία δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις στέγες τους για την παραγωγή φωτοβολταϊκής ενέργειας, λόγω περιορισμών στο νόμο.

Ιδού ένα παράδειγμα πρόσφατο που παραθέτω ολόκληρο από το energypress.gr για του λόγου το αληθές.

«Η ΔΕΗ φαίνεται ότι δεν επιτρέπει, ερμηνεύοντας κατά βούληση το νόμο, σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, να εγκαταστήσουν μικρά φωτοβολταϊκά συστήματα στις στέγες των κτιρίων τους. Ο λόγος για σχολεία, νοσοκομεία, πανεπιστήμια κ.λπ. τα οποία, ενώ έχουν δρομολογήσει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, τελικά δεν μπορούν να τα τοποθετήσουν, καθώς η ΔΕΗ αρχικά, αλλά και η Υπηρεσία ΑΠΕ του υπουργείου θεωρούν ότι ο νόμος δεν επιτρέπει την εγκατάσταση πάνω από ένα σύστημα 10 KW για κάθε φορέα.

Για να γίνει αντιληπτό το παράλογο του ισχυρισμού αυτού αρκεί να αναφερθεί ότι όλα τα σχολεία, για παράδειγμα, ανήκουν στο ίδιο Νομικό Πρόσωπο, τον ΟΣΚ, συνεπώς, σύμφωνα με την άποψη που έχει επικρατήσει στο υπουργείο, δεν μπορεί να μπει παρά μόνον σε ένα σχολείο φωτοβολταϊκό σύστημα στέγης.

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι εκείνη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που έχει δρομολογήσει την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στα διάφορα κτίρια όπου στεγάζεται, αλλά δεν του δίνεται αυτή η δυνατότητα, καθώς δεν μπορεί να πάρει όρους σύνδεσης από τη ΔΕΗ.

Σύμφωνα με πληροφορίες έχει εντοπιστεί το πρόβλημα και εξετάζεται ο τρόπος να ξεπεραστεί, ωστόσο η καθυστέρηση είναι δεδομένη και εν τω μεταξύ οι ενδιαφερόμενοι φορείς (μεταξύ των οποίων και οργανισμοί με κοινωνικό ρόλο και δραστηριότητα) στερούνται των εσόδων που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τα οικονομικά τους».

Τέτοια προβλήματα προκύπτουν καθημερινά στη λειτουργία (δυσλειτουργία!) του κράτους.

Δίνω ως άλλο παράδειγμα νόμο που επιβάλλει φόρο της τάξης των 40% σε κάποια αγορά αξίας 200 εκατομμυρίων, θα εισπράξει αμέσως το κράτος το 40% επί 200, δηλαδή 80 εκατομμύρια.... Αλλά ο οποιοσδήποτε οικονομολόγος γνωρίζει ότι μόλις βάλεις το φόρο, αλλάζει η συμπεριφορά του φορολογούμενου και μπορεί να μην εισπραχθεί ούτε το ένα δέκατο. Έτσι έγινε με την αποτυχημένη φορολογία των αυτοκινήτων μεγάλων κυβικών... από την οποία το κράτος προέβλεπε είσπραξη 80 εκατ. και τελικά πήρε μόνον 7.

Το ίδιο συνέβη και με την αποτυχημένη προσπάθεια φορολογίας σκαφών - που αντί να πληρώσουν το νέο και μεγάλο φόρο, οι ιδιοκτήτες τους άλλαξαν σημαία ή έφυγαν οριστικά από την Ελλάδα. Σήμερα δε γεμίζουν (ως ενοικιαστές!) τις μαρίνες της Τουρκίας, της Μάλτας και της Ιταλίας. Τόσο ωραία…
Δεν έχει το χρόνο ο βουλευτής ή ο υπουργός να τα δει όλα αυτά. Και δεν ξέρω αν χρειάζεται να υπενθυμίσω ότι είναι ζήτημα αν υπάρχουν στη Βουλή πάνω από 4-5 Βουλευτές-οικονομολόγοι.

Εφόσον έχουμε μπει σε προεκλογική περίοδο, από τώρα θα ήταν καλό να γνωρίζουμε τα οικονομικά επιτελεία όλων των κομμάτων. Να γνωρίζουμε τον τρόπο και με ποιους θα αντιμετωπίσουν το ΔΝΤ και την γνωστή "Τρόικα". Ειδικά από τα νέα κόμματα που διεκδικούν τη ψήφο του λαού, είτε συμφωνούν με τις μεταρρυθμίσεις και το μνημόνιο, είτε όχι, και πάλι χρειάζονται να διαθέτουν ομάδες εξειδικευμένων στελεχών.
Φυσικά δεν πιστεύω ότι τα κόμματα, πλην των μεγάλων, σκέπτονται έτσι. Οι επιλογές για το ποιοι θα είναι υποψήφιοι βουλευτές αναγκαστικά γίνεται με άλλα κριτήρια.

Ποιοί όμως θα συμβουλεύουν τους αρχηγούς των κομμάτων ως προς τα οικονομικά της χώρας; Να μην ξέρουμε από τώρα;
Ποιά θα είναι η κεντρική τους στρατηγική ως προς τις πιέσεις των Ευρωπαίων; Και πιο σημαντικό, ποιες είναι οι προτάσεις τους; Δεν πρέπει να συμφωνήσουν όλοι, μα όλοι με την ιδέα των Ευρωομολόγων; Αμφιβάλλω αν έχουν διαμορφώσει καν άποψη.

Η υιοθέτηση ευρωπαϊκού ομολόγου σε ανταλλαγή με το χρέος μας - όπως έχω γράψει πολλές φορές - θα κατεβάσει αμέσως- αμέσως το έλλειμμά μας στο 60% του ΑΕΠ. Το βάρος θα είναι εντελώς βιώσιμο. Είναι η λύση με την οποία όλα τα κόμματα, ακόμη και το ΚΚΕ, θα μπορούσε να συμφωνήσει. Και με την αλλαγή σκηνικού στην Ευρώπη (Ολλάντ, Ολλανδία) η πρόταση του Ευρωομολόγου - όπως την έχει διατυπώσει ο οικονομολόγος Γιάννης Βαρουφάκης είναι πιο ώριμη παρά ποτέ.

Αλλά για να μπούμε σε αυτή τη συζήτηση και να διεκδικήσουμε μια τέτοια λύση, όχι μόνο χρειάζεται μια ενωμένη φωνή (για να μην πω μια ενωμένη Βουλή...) αλλά και μια ομάδα σοβαρών οικονομολόγων.

Σημειώνω επίσης: Ως τώρα η μάχη του μνημονίου, εν γένει, υποφέρει από μια στρατηγική ασυμμετρία: εκείνοι στέλνουν τους οικονομολόγους τους, εμείς απαντάμε με τους δικηγόρους μας.

Τούτο το στρατηγικό λάθος διορθώνεται με μια απόφαση".