Νέοι φόροι υπέρ δικαστών και ένστολων

Εναλλακτικά μέτρα που θα καλύπτουν τη δημοσιονομική «τρύπα» που προκαλούν οι δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες κρίθηκαν «αντισυνταγματικές και μη εφαρμοστέες» οι περικοπές από την 1η Αυγούστου 2012 στις αποδοχές των ένστολων εν ενεργεία και συνταξιούχων (στρατιωτικών, αστυνομικών, λιμενικών και πυροσβεστών) αναζητεί η κυβέρνηση.




Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να καλύψει το νέο δημοσιονομικό κενό περίπου 700 εκατ. ευρώ που «ανοίγουν» οι δικαστικές αποφάσεις με μέτρα - παρεμβάσεις που θα γίνουν τόσο στους ένστολους όσο και τους υπόλοιπους φορολογούμενους.

Η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει μεταξύ της πολιτικής της δέσμευσης για εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ που δικαίωσαν τους ενστόλους και των δεσμεύσεών της προς την τρόικα για άμεση κάλυψη, με άλλα εναλλακτικά μέτρα, των πρόσθετων δημοσιονομικών κενών που θα προκληθούν.

Εγχείρημα που θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο και δεν αποκλείεται να οδηγήσει ακόμη και στην υιοθέτηση τακτικής νομικών ελιγμών, ώστε να περιοριστούν τόσο το εύρος του δημοσιονομικού κενού όσο και το ύψος των νέων εναλλακτικών μέτρων που θα απαιτηθούν. Η λύση που θα επιλεγεί από την κυβέρνηση για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα των επίμαχων αποφάσεων του ΣτΕ θα κριθεί εν μέρει σε συνάντηση που θα γίνει στις αρχές της επόμενης εβδομάδας με τους εκπροσώπους των ένστολων.

Πρώτες συσκέψεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί οι πρώτες συσκέψεις των νομικών υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών με το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, προκειμένου να αξιολογηθεί το σκεπτικό της απόφασης του ανωτάτου δικαστηρίου.

Η πρώτη εικόνα που έχουν στο υπουργείο Οικονομικών δείχνει ότι από τις δικαστικές αποφάσεις δεν προκύπτει η πλήρης αποζημίωση των ένστολων και ότι υπάρχει η νομική δυνατότητα μιας ερμηνείας που θα περιορίζει σημαντικά το δημοσιονομικό κόστος της συμμόρφωσης.

Αρμόδιοι παράγοντες αναφέρουν ότι το σκεπτικό του ΣτΕ επιτρέπει, για παράδειγμα, τον περιορισμό του χρονικού ορίζοντα των αναδρομικών, όπως επίσης και τον επανακαθορισμό των περικοπών σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που καθορίστηκαν με τον ν. 4093/2012 και χαρακτηρίστηκαν «αντισυνταγματικά», ώστε το συνολικό ποσό των αναδρομικών που θα επιστραφούν και των αυξήσεων που θα δοθούν στους ενστόλους να είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό που απαιτείται για την πλήρη αποκατάσταση των αποδοχών στα επίπεδα του Ιουλίου του 2012.

Ωστόσο, οι ίδιοι τονίζουν ότι με το προηγούμενο των δικαστών που αποζημιώθηκαν εξ ολοκλήρου και οι μισθοί τους επανέρχονται στα επίπεδα του Ιουλίου του 2012, ενδεχομένως να προκύψει «πολιτικό ζήτημα» εάν δεν ακολουθηθεί η ίδια οδός και για τους ένστολους. Η λύση που θα δοθεί εξαρτάται κυρίως από το τελικό κόστος που θα προκληθεί στον προϋπολογισμό, όπως αυτό προκύψει όταν θα αναλυθούν πλήρως οι δικαστικές αποφάσεις.

Αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι για φέτος μπορεί να αποφευχθούν νέα μέτρα εάν υπερκαλυφθούν οι στόχοι του προϋπολογισμού, αλλά τα μόνιμα μέτρα που θα πρέπει να υιοθετηθούν για το 2015 και μετά υπολογίζονται σε 200 εκατ. ευρώ, μόνο από τις αποφάσεις για τους ένστολους. Εάν στο ποσό αυτό προστεθεί και το κόστος για τους δικαστικούς, τότε αυξάνεται στα 270 εκατ. ευρώ.

Τα μέτρα για τους ένστολους
Για την κάλυψη της δημοσιονομικής τρύπας που προκύπτει μόνον από τους ένστολους, σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση εξετάζει:

1 Να επανακαθορίσει από μηδενική βάση το μισθολόγιο των ένστολων, αναδρομικά από την 1η Αυγούστου 2012, ώστε οι συνολικές αποδοχές τους να είναι μεν υψηλότερες από αυτές που προέκυψαν με βάση τον νόμο 4093/2012, αλλά ταυτόχρονα να εξακολουθούν να είναι χαμηλότερες από τα επίπεδα στα οποία βρίσκονταν μέχρι τον Ιούλιο του 2012. Η λύση αυτή συναντά δυο δυσκολίες:

Η πρώτη αφορά στο μέρισμα ύψους 37 εκατ. ευρώ που έλαβαν περίπου 75.000 ένστολοι, με κριτήριο τις μηνιαίες αποδοχές τους, που δεν έπρεπε να ξεπερνούν τα 1.500 ευρώ. Εάν οι αποδοχές των ένστολων αποκατασταθούν σε υψηλότερα επίπεδα, τότε χιλιάδες ένστολοι θα πρέπει να επιστρέψουν το μέρισμα, επειδή οι αποδοχές τους θα υπερβούν το όριο των 1.500 ευρώ.
Η δεύτερη αφορά στις μισθολογικές προαγωγές, οι οποίες είχαν «ξεπαγώσει» ως αντίβαρο στις περικοπές που έγιναν το 2013, με βάση τον νόμο 4093/2012. Όπως επισημαίνουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, η όποια αναπροσαρμογή των αποδοχών προς συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ θα πρέπει τώρα να γίνει με βάση τους νέους βαθμούς των ένστολων στους οποίους αντιστοιχούν υψηλότεροι βασικοί μισθοί από αυτούς του Αυγούστου του 2012 (κάποιοι πρόλαβαν και πήραν μέχρι και δύο βαθμούς). Το γεγονός αυτό πολλαπλασιάζει το ετήσιο κόστος για το μισθολόγιό τους, με τους πρόχειρους υπολογισμούς να ανεβάζουν το κονδύλι κατά τουλάχιστον 60 εκατ. ευρώ. Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι οι ενισχύσεις αυτές θα συμψηφιστούν κατ' αναλογία με τις επιστροφές που δικαιούνται βάσει των αποφάσεων του ΣτΕ.

2 Να λάβει κάποιο μέτρο που θα αφορά συνολικά όλους τους φορολογούμενους ώστε να καλύψει το υπόλοιπο κενό που δημιουργείται. Αρμόδιοι παράγοντες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή πρόθεση να εξευρεθούν οι πόροι από τις ίδιες επαγγελματικές κατηγορίες, όποτε η κυβέρνηση θα πρέπει να στραφεί σε μέτρα που θα πλήξουν τους υπόλοιπους πολίτες, χωρίς να είναι ακόμα ξεκάθαρος ο τρόπος (από το σκέλος των εσόδων ή των δαπανών και πώς ακριβώς).

Σε βάθος χρόνου τα αναδρομικά
Εκτός από το δημοσιονομικό κόστος, που για τους δικαστικούς και τους ένστολους μόνο υπολογίζεται σε 270 εκατ. ευρώ, από τις δικαστικές αποφάσεις για την επιστροφή των αναδρομικών περικοπών που υπέστησαν οι δύο αυτές επαγγελματικές κατηγορίες προκύπτει και ένα χρηματοδοτικό κενό.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει περίπου 600 εκατ. ευρώ (100 εκατ. ευρώ για τους δικαστικούς και άλλα 500 εκατ. ευρώ για τους ένστολους) για να καταβάλει τα αναδρομικά. Σε αυτό το σκέλος εξετάζεται η τμηματική και σε βάθος χρόνου εξόφλησή τους και θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό το πώς ακριβώς θα γίνει από το εάν επιτευχθεί και φέτος μεγαλύτερο του προβλεπόμενου πρωτογενές πλεόνασμα.

Όσον αφορά, δε, στο πότε θα ξεκινήσει το Δημόσιο να συμμορφώνεται με τις αποφάσεις του ΣτΕ για τους ένστολους, από το οικονομικό επιτελείο επισημαίνουν ότι οι φετινές εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιδόσεις επιτρέπουν την κάλυψη ενός μέρους του κόστους, χωρίς να κρύβουν τον προβληματισμό τους για την επόμενη χρονιά, για την οποία το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει επί του παρόντος «κενό» 911 εκατ. ευρώ.