«Υπέρ» και «κατά» για άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές

«Μεταρρύθμιση», χαρακτηρίζει ο υφυπουργός Ανάπτυξης Θανάσης Σκορδάς τη νομοθετική πρόταση του υπουργείου που δίνει τη δυνατότητα στα μικρά καταστήματα να είναι ανοικτά όλες τις Κυριακές και στα μεγάλα μόνο επτά Κυριακές τον χρόνο. Με δήλωσή του ο κ. Σκορδάς επιμένει στις διατάξεις παρά την αντίδραση των εμπόρων, των μικρομεσαίων επιχειρηματιών αλλά και των κυβερνητικών εταίρων, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ.




Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, μετά το Πάσχα, μόλις ανοίξει η Βουλή, θα καταθέσει το νομοσχέδιο για τον αγορανομικό κώδικα. Διατάξεις του αφορούν στην κυριακάτικη λειτουργία των εμπορικών επιχειρήσεων.

Ο κ. Σκορδάς εξηγεί με δήλωσή του τα «οφέλη» από την πρόταση του υπουργείου: «Η κυβερνητική πρόταση για την προαιρετική λειτουργία των μικρών και μόνο καταστημάτων τις Κυριακές αποτελεί ακόμα μία μεταρρυθμιστική παρέμβασή μας, διότι μέλημα και έγνοιά μας είναι να μπει φραγμός στα 'λουκέτα' και την ανεργία. Στην εθνική οικονομία αποφέρει όφελος, γιατί ενισχύει την τουριστική κίνηση και συντελεί στο να καταστεί η χώρα μας προορισμός για αγορές. Ο καταναλωτής ευνοείται γιατί όπου εφαρμόστηκε το μέτρο συνέτεινε στη μείωση των τιμών.


Ο άνεργος μπορεί να ελπίζει σε εργασία, μέσα από τη δημιουργία νέων θέσεων ολικής ή μερικής απασχόλησης για την κυριακάτικη λειτουργία. Οσο για τον έμπορο ξέρει πολύ καλά ότι η ακινησία δεν συνιστά στρατηγική εξόδου από την κρίση. Είναι μια μεταρρύθμιση που αξίζει να δοκιμάσουμε», καταλήγει ο υφυπουργός Ανάπτυξης, ο οποίος το 2005 ως γενικός γραμματέας Καταναλωτή με τον τότε προϊστάμενό του υφυπουργό Γιάννη Παπαθανασίου είχαν προχωρήσει στη διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων τις καθημερινές και το Σάββατο. Και τότε επίσης είχαν προκληθεί σφοδρές αντιδράσεις από τους μικρομεσαίους αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ομως, η τότε κυβέρνηση είχε αυτοδυναμία.

Η πρόταση του υπουργείου Ανάπτυξης παρουσιάστηκε από τον υπουργό Κωστή Χατζηδάκη και τον υφυπουργό Θ. Σκορδά τον περασμένο Δεκέμβριο κι επρόκειτο για μία αλλαγή την οποία μάλιστα δεν την είχε θέσει η τρόικα.

Η αλλαγή

Αυτή, λοιπόν, λέει ό,τι θα μπορούν επιχειρήσεις με καταστήματα εμβαδού μέχρι 250 τ.μ. να είναι προαιρετικά ανοιχτά όλες τις Κυριακές του χρόνου. Σε μια προσπάθεια να αποκλείσει τα πολυκαταστήματα και τα οργανωμένα εμπορικά πάρκα και κέντρα βάζει επίσης ως προϋποθέσεις αυτές οι επιχειρήσεις να μην είναι διασυνδεδεμένες με οποιαδήποτε νομική μορφή με «αλυσίδες» αλλά και να μην είναι τύπου «shop in a shop» (κατάστημα σε κατάστημα). Για τους μεγάλους και οργανωμένους της αγοράς δίνει το δικαίωμα της λειτουργίας μόνο επτά Κυριακές ετησίως.

Αυτές θα είναι δύο πριν από τα Χριστούγεννα, τέσσερις στις αντίστοιχες εκπτωτικές περιόδους που καθορίζονται μέσα από το νομοσχέδιο, και μία την Κυριακή των Βαΐων. Οι Κυριακές των «μικρών» και των «μεγάλων» της αγοράς θα έχουν ωράριο από τις 10 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα, ενώ το υπουργείο προτείνει την καθιέρωση της Δευτέρας ως αργία.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης στις αρχές του μήνα ήλθε αντιμέτωπη με την τρόικα για το θέμα. Πιο συγκεκριμένα, οι εκπρόσωποι των δανειστών έκριναν ότι γίνεται διάκριση υπέρ των μικρών της αγοράς, επιτρέποντάς τους να λειτουργούν και τις 52 Κυριακές τον χρόνο. Μάλιστα, ζήτησε το μέτρο (της λειτουργίας όλων των Κυριακών) είτε να ισχύει για όλους είτε να εφαρμοστούν δέκα Κυριακές ετησίως για όλους.

Το υπουργείο Ανάπτυξης με επιχειρήματα που παρουσίασε έπεισε τους δανειστές πως το άνοιγμα και των μεγάλων θα προκαλούσε σοβαρή ζημιά στους μικρούς. Και τελικά η τρόικα δέχτηκε την πρόταση του υπουργείου Ανάπτυξης.

Στο πλευρό της κυβέρνησης για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές έχουν βρεθεί ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων και ο πρόεδρός του Ανδρέας Ανδρεάδης λέει: «Η άποψή μας είναι ότι τα καταστήματα έπρεπε να ανοίγουν όλες τις Κυριακές, τουλάχιστον σε σημεία όπως το κέντρο της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και τα λοιπά, αλλά επειδή κανείς δεν μπορεί να πει τι είναι κέντρο και τι είναι απόκεντρο, δυστυχώς ή ευτυχώς και σε όλες τις πρωτεύουσες της Ευρώπης το ίδιο ισχύει. Πιστεύουμε ότι από τη στιγμή που είναι ένα προαιρετικό μέτρο όποιος θέλει ανοίγει κι όποιος θέλει δεν ανοίγει».

Αλλά και ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης τάσσεται υπέρ της πρότασης του υπουργείου Ανάπτυξης: «Η εμπειρία των μεγάλων πόλεων σε όλο τον κόσμο παραπέμπει σε μια ωραία εικόνα όταν παραμένουν ανοιχτά τα καταστήματα τις Κυριακές. Φέρνει μια ζωντάνια στο κέντρο της πόλης. Σε συνεννόηση με τον εμπορικό κόσμο, βρίσκω και θεωρώ ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση η ιδέα να αυξηθεί σταδιακά η δυνατότητα στο να παραμένουν ανοιχτά τις Κυριακές τα καταστήματα του κέντρου της Αθήνας».

ΓΣΕΒΕΕ
Κατά του ανοίγματος των καταστημάτων τις Κυριακές είναι και η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας. Ο πρόεδρός της Γιώργος Καββαθάς κάνει λόγο για πρόθεση του υπουργείου Ανάπτυξης να εξυπηρετήσει μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, και κατηγορεί: «Το υπουργείο Ανάπτυξης αγνοώντας επιδεικτικά τόσο τη συντριπτική πλειοψηφία των εκπροσώπων της αγοράς και των εργαζομένων όσο και τα ευρήματα της τελευταίας έρευνας κλίματος του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ (Ιανουάριος 2013), σύμφωνα με την οποία οι έμποροι σε συντριπτικά ποσοστά (85%) αποδοκιμάζουν το ενδεχόμενο ανοίγματος των καταστημάτων τις Κυριακές.

Μια τέτοια ρύθμιση δεν θα έχει καμιά θετική επίδραση, ούτε στην αγορά (ζήτηση), ούτε και στην απασχόληση, ούτε στην κοινωνία γενικότερα. Το υπουργείο Ανάπτυξης εμμένει στην επιλεκτική προώθηση αιτημάτων θεσμικών και μη θεσμικών συνομιλητών του, εκπρόσωποι των οποίων έχουν αναλάβει εσχάτως ρόλους εμπειρογνωμόνων και εντεταλμένων συμβούλων, συνεπικουρώντας την πολιτική ηγεσία του υπουργείου».

ΠΑΣΟΚ
Ο επικεφαλής του τομέα Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ Θάνος Μωραΐτης θεωρεί ότι το μέτρο του υπουργείου Ανάπτυξης θα δώσει το «χαριστικό χτύπημα» στους μικρομεσαίους: «Την ώρα που η ύφεση και ο τζίρος της αγοράς βρίσκεται στο βαθύτερο σημείο βαφτίζεται μεταρρύθμιση μια νεοφιλελεύθερη εμμονή η οποία μπορεί να αποτελέσει το χαριστικό χτύπημα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Μια 'μεταρρύθμιση' που δεν θα αυξήσει αλλά θα ανακατανείμει μέσα στις μέρες της εβδομάδας τον τζίρο των καταστημάτων. Ταυτόχρονα δεν μπορεί να εγγυηθεί την προστασία των εργαζομένων, διακινδυνεύοντας να υπάρξουν φαινόμενα καταχρηστικής εργασίας. Το ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι το ωράριο πρέπει να ρυθμίζεται σε περιφερειακό επίπεδο βάσει των αναγκών της κάθε περιοχής».

ΔΗΜΑΡ
Αντίθετη είναι και η ΔΗΜΑΡ με την κυριακάτικη λειτουργία των καταστημάτων. Ο τρίτος εταίρος της κυβέρνησης θεωρεί άκαιρο και άσκοπο το να ανοίγει ένα τέτοιο θέμα, το οποίο δεν έχει να προσφέρει τίποτα στους εμπόρους και τους καταναλωτές.

Ανοικτή αντιπαράθεση Κ. Χατζηδάκη και Β. Κορκίδη
Οι μεγάλες αντιδράσεις της ΕΣΕΕ

Την έντονη αντίδραση της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου έχει προκαλέσει η πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές. Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης, ο οποίος ανήκει και στην παράταξη της ΝΔ, έχει έλθει σε ανοιχτή σύγκρουση με τον υπουργό Κωστή Χατζηδάκη αλλά και τον υφυπουργό Θανάση Σκορδά και προαναγγέλλει σκληρή μάχη ώστε να μην περάσει η πρόταση του υπουργείου για άνοιγμα των μικρών καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου.

Η πρόταση της ΕΣΕΕ για τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων είναι δύο Κυριακές τον μήνα Δεκέμβριο, προ των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, και δύο Κυριακές, μία πριν από το Πάσχα και μία με απόφαση του Τοπικού Εμπορικού Συλλόγου.

Ορισμένοι εμπορικοί σύλλογοι έχουν προτείνει τρεις Κυριακές κατά την εορταστική περίοδο Χριστουγέννων - Πρωτοχρονιάς και τρεις με απόφαση των Τοπικών Εμπορικών Συλλόγων. Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ με δηλώσεις του στην «ΗτΣ» τονίζει για τη θέση της Συνομοσπονδίας: «Είναι τουλάχιστον υποκριτικό να υποστηρίζει κάποιος ότι το άνοιγμα της Κυριακής θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, όταν το 2012 έχουν κλείσει 36.000 επιχειρήσεις και περισσότερες από 2.000 μεγάλες εμπορικές έχουν ήδη μπει στο άρθρο 99.

Τα επιχειρήματα αναφορικά με την ενίσχυση της απασχόλησης και την τόνωση της κατανάλωσης στην περίπτωση λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων 52 Κυριακές είναι παντελώς αδύναμα και περιορίζονται σε πειραματισμούς που δεν αποδέχεται πλέον η ελληνική αγορά. Ειλικρινά, δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τον λόγο για τον οποίο το υπουργείο εξακολουθεί τα «μπρος - πίσω» στο θέμα των Κυριακών, όταν η πρόταση έχει καταδικαστεί από το σύνολο σχεδόν της αγοράς και της κοινωνίας και υπονομεύει την ανάπτυξη -την οποία υποτίθεται ότι υπηρετεί».