SOS εκπέμπουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα

Οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν κρίσιμα ζητήματα καθημερινής επιβίωσης. Δεν βρίσκουν τη χρηματοδότηση που χρειάζονται και δηλώνουν απογοητευμένες από την έλλειψη πολιτικής αντιμετώπισης των θεμάτων αυτών από το κράτος.




Παρόλα αυτά είναι σχετικά συγκρατημένα αισιόδοξες για την πορεία τους τα επόμενα πέντε χρόνια και στηρίζουν τις ελπίδες για την ανάπτυξη στην επέκταση των διεθνών δραστηριοτήτων τους.

Αυτά είναι τα σημαντικότερα συμπεράσματα από τη μελέτη που πραγματοποίησε η PwC ειδικά για την ελληνική αγορά, στο πλαίσιο της διεθνούς έρευνας που διεξήγαγε για τις οικογενειακές επιχειρήσεις (PwC Family Business Survey 2012) η οποία καλύπτει 28 χώρες. Από την Ελλάδα συμμετείχαν 33 εκπρόσωποι ελληνικών οικογενειακών επιχειρήσεων από ένα ευρύ φάσμα της αγοράς, σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Ο ιδιωτικός τομέας αιμορραγεί

Σε διεθνές επίπεδο, ένα υψηλό ποσοστό (65%) των οικογενειακών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα της PwC δήλωσαν ότι είχαν αύξηση στις πωλήσεις. Όμως, όπως ήταν αναμενόμενο, στην Ελλάδα συμβαίνει το εντελώς αντίστροφο. Μόλις ένα 33% των συμμετεχόντων είχε αύξηση πωλήσεων, ενώ η πλειοψηφία (61%) είχε μείωση.

Η έλλειψη ρευστότητας και ο έλεγχος του κόστους είναι το μεγαλύτερο ζήτημα που έχουν να αντιμετωπίσουν εσωτερικά οι οικογενειακές επιχειρήσεις, σύμφωνα με την πλειοψηφία των συμμετεχόντων από την Ελλάδα (82%) – ποσοστό δραματικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της έρευνας διεθνώς (17%). Αμέσως επόμενα είναι το χαμηλό περιθώριο κερδοφορίας (48% Ελλάδα, 13% διεθνώς) και η δυνατότητα χρηματοδότησης (39% Ελλάδα, 14% διεθνώς).

Στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις από εξωτερικούς παράγοντες πρώτες έρχονται οι συνθήκες της αγοράς (76% Ελλάδα, 54% διεθνώς) και ακολουθούν οι πολιτικές και ρυθμίσεις της κυβέρνησης (64% Ελλάδα, 27% διεθνώς). Επίσης, όλοι ανεξαιρέτως οι συμμετέχοντες στην έρευνα από την Ελλάδα δήλωσαν πολύ ανήσυχοι για την αστάθεια στην πολιτική (100%) και στην αγορά (84%).

Ιδιαίτερα επικριτικές είναι οι ελληνικές οικογενειακές επιχειρήσεις ως προς την έλλειψη υποστήριξης του κλάδου τους (97% δυσαρεστημένοι από την Ελλάδα, 40% διεθνώς). Επιπλέον το 76% των συμμετεχόντων από την Ελλάδα δήλωσαν ότι η κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει τη σημασία που έχουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις για την οικονομία της χώρας. Τα βασικά θέματα όπου χρειάζονται υποστήριξη είναι η ευκολότερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση καθώς και η χαμηλότερη φορολόγηση.

Αποφασισμένοι για την επιβίωση

Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα, τα κύρια πλεονεκτήματα των ελληνικών οικογενειακών επιχειρήσεων είναι η ευελιξία και η ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων, το πάθος και η δέσμευση, ενώ η κουλτούρα και οι αξίες τους είναι πολύ ισχυρές σε σχέση με τις μη οικογενειακές επιχειρήσεις.

Παρ' όλες τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, οι ιδιοκτήτες των ελληνικών οικογενειακών επιχειρήσεων δήλωσαν ότι πρόθεσή τους είναι να συγκρατήσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους και μάλιστα σε ποσοστό υψηλότερο από το διεθνή μέσο όρο (94% Ελλάδα, 76% διεθνώς). Επίσης σημαντικό είναι ότι επτά στους δέκα ιδιοκτήτες θα παραδώσουν την επιχείρησή τους στην επόμενη γενιά και μόνο ένα 9% σκοπεύει είτε να την πουλήσει είτε να διαθέσει μετοχές στο χρηματιστήριο.

Συγκρατημένη αισιοδοξία για το μέλλον με βάση τις ξένες αγορές

Παρά το αρνητικό κλίμα και τις αντίξοες συνθήκες, οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξες για τις προοπτικές τους τα επόμενα πέντε χρόνια. Το 64% των συμμετεχόντων αναμένουν ότι θα αναπτυχθούν σταθερά, το 9% με ταχύτατους ρυθμούς, το 24% ότι θα εδραιωθούν και μόλις ένα 3% ότι θα συρρικνωθούν.

Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα της PwC, ευκαιρίες για τη μελλοντική ανάπτυξη υπάρχουν στις διεθνείς αγορές. Σήμερα το 27% των πωλήσεων των οικογενειακών επιχειρήσεων πραγματοποιούνται διεθνώς και το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί σε 39% μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Ένα σημαντικό ποσοστό (60%) των οικογενειακών επιχειρήσεων σκοπεύουν να επεκταθούν στην Ευρώπη και από αυτές το 17% στη Ρωσία. Ένα ποσοστό 37% στρέφεται στην Αμερική (από αυτές το 17% στη Βραζιλία), καθώς και ένα 30% στην Ασία (20% στην Κίνα), ενώ το 27% στη Μέση Ανατολή.

Οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα πιστεύουν ότι μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην οικονομία της χώρας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και προσδίδοντας σταθερότητα. Αισθάνονται ότι επαναπροσδιορίζονται από γενιά σε γενιά, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από το μέσο όρο των οικογενειακών επιχειρήσεων παγκοσμίως . Το γεγονός αυτό αποτελεί θετικό προμήνυμα για ένα αβέβαιο μέλλον.