Τα σενάρια για οριστική λύση στο ελληνικό πρόβλημα

Ο στόχος των Eυρωπαίων εταίρων μας είναι να προκύψει λύση που θα καλύπτει χρηματοδοτικά τη διετή παράταση προς την Ελλάδα και θα ικανοποιεί το ΔΝΤ που θεωρεί μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος, απειλώντας ακόμη και με έξοδο από το πρόγραμμα, ενώ όλες οι πτυχές του ελληνικού ζητήματος τέθηκαν επί τάπητος στη συνεδρίαση του EuroWorking Group στις Βρυξέλλες




Κατηγορηματικά αντίθετο στις επαναγορές χρέους εμφανίστηκε πάντως χθες το IIF, που διαπραγματεύθηκε για λογαριασμό των ιδιωτών επενδυτών το ελληνικό PSI, ενώ ο Β. Σόιμπλε με νέες του δηλώσεις υποστήριξε πως η Γερμανία μπορεί να δείξει περισσότερη ευελιξία όσον αφορά στην επίτευξη των στόχων του Μνημονίου εάν υπάρξουν εξωγενείς παράγοντες που δεν μπορεί να ελέγξει η χώρα. Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν έκανε χθες λόγο για ουσιαστική πρόοδο στις συνομιλίες τρόικας - κυβέρνησης τονίζοντας πάντως πως παραμένουν κάποια τεχνικά ζητήματα προτού κλείσει η συμφωνία. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και το ΔΝΤ σημειώνοντας παράλληλα πως υπάρχουν και ζητήματα χρηματοδότησης που πρέπει να συζητήσει η Ελλάδα με τους πιστωτές. Νέο πακέτο προς την Ελλάδα, της τάξης των 16 - 20 δισ. ευρώ «βλέπει» η Handelsblatt, «δείχνοντας» προς την κατεύθυνση νέας μείωσης των επιτοκίων στα δάνεια και επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής τους, ενώ για νέο δάνειο 16 - 18 δισ. μιλούν οι FT επαναφέροντας όμως το ζήτημα της αυξημένης διεθνούς εποπτείας ως αντάλλαγμα, ενδεχομένως με διεθνή διαχείριση του ειδικού λογαριασμού όπου εκταμιεύονται τα κεφάλαια από την τρόικα.

Τα σενάρια
Επαναγορές ελληνικού χρέους, μείωση επιτοκίων στα δάνεια του επίσημου τομέα, επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων, μετάθεση ίσως στο 2023 της ικανοποίησης του στόχου βιωσιμότητας του 120% του ΑΕΠ και αυξημένες ροές εσόδων από αποκρατικοποιήσεις φέρονται να είναι τα κυρίαρχα σενάρια που εξετάζονται σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων της Ε.Ε., της Κομισιόν, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ. Με χρονικό ορίζοντα το Eurogroup της 12ης Νοεμβρίου και εν αναμονή της ψήφισης των μέτρων από την ελληνική Βουλή αναζητείται το «άριστο μείγμα» ώστε η όποια λύση προκριθεί να είναι πειστική για το ΔΝΤ, αλλά και για τις αγορές και να αποτελέσει έναν βασικό παράγοντα που θα διευκολύνει τη σταδιακή αποκατάσταση των γραμμών πίστωσης καταρχήν προς τις ελληνικές τράπεζες. Μεγάλο «αγκάθι» παραμένει η στάση του Βερολίνου που σπεύδει μεν να διαβεβαιώσει πως δεν θα δώσει την έγκριση του σε μια λύση που δεν θα κρίνουν βιώσιμη οι αγορές, ωστόσο, η πρακτική που ακολούθησε τα τελευταία χρόνια δημιουργεί επιφυλάξεις ως προς το πόσο γενναία θα αποδειχθεί τελικά η όποια λύση. Στα σενάρια που φέρεται να εξετάζονται είναι:

1 Οι επαναγορές χρέους σε εθελοντική βάση. Εφόσον η Ελλάδα διασφαλίσει τα απαραίτητα κεφάλαια να υποβάλει πρόταση μέσω της αγοράς στους ιδιώτες να «πωλήσουν» στις τρέχουσες τιμές, ενσωματώνοντας και κάποιο premium, ομόλογα υψηλότερης ονομαστικής αξίας που έχουν στην κατοχή τους. Σύμφωνα με υπολογισμούς που φέρεται να έχει κάνει το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, με 10 δισ. η Ελλάδα θα μπορούσε να «αγοράσει» χρέος 40 δισ. ευρώ. Πάντως χθες υπήρξε η πρώτη αντίδραση από το «μέτωπο» των ιδιωτών: Ο Τσάρλς Νταλάρα επικεφαλής του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου, IIF, που διαπραγματεύθηκε για λογαριασμό των ιδιωτών το PSI, προειδοποίησε πως το IIF δεν συμφωνεί με την πρόταση κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού της χώρας με επαναγορές χρέους. «Η καλύτερη χρήση επιπλέον διαθέσιμων κεφαλαίων από την Ευρωζώνη για να καλυφθεί το κενό χρηματοδότησης θα ήταν η μείωση των επιτοκίων του ελληνικού χρέους και όχι η χρήση κεφαλαίων για επαναγορά χρέους σε τρέχουσες τιμές. Αυτές δεν απευθύνονται στην καρδιά του προβλήματος σήμερα» εκτίμησε. Υποστήριξε οι ευρωπαϊκές αρχές δεν έχουν συζητήσει με το IIF ενδεχόμενα σχέδια επαναγοράς χρέους.

2 Αλλαγή του χρονικού στόχου του 2020 για επίτευξη χρέους στο 120% του ΑΕΠ, κατά δύο ή τρία χρόνια. Το συγκεκριμένο όριο είχε τεθεί όταν χαράχθηκε το πρόγραμα με τη λογική ότι τότε το ιταλικό χρέος βρισκόταν στα επίπεδα του 120% του ιταλικού ΑΕΠ και ήταν βιώσιμο. Με τα σημερινά δεδομένα το ΔΝΤ φέρεται να εκτιμά πως το 2020 το ελληνικό χρέος θα κινείται άνω του 140% του ΑΕΠ και υπό προϋποθέσεις ο στόχος του 120% θα μπορούσε να πάρει παράταση.

3 Μειώσεις επιτοκίων στα δάνεια. Πρόσφατη μελέτη του IIF υπολόγιζε στα 18 δισ. ευρώ το δυνητικό όφελος για την Ελλάδα εάν εφαρμοζόταν ένα συνεκτικό σχέδιο μείωσης των επιτοκίων, υποστηρίζοντας ότι έτσι θα μπορούσε να καλυφθεί το κόστος της διετούς παράτασης.

4Ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους θα μπορούσε να προκύψει εάν τα δάνεια για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών λαμβάνονταν απευθείας από το Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι χρέη της τάξης των 50 δισ. ευρώ δεν θα εγγραφούν στο χρέος. Ωστόσο, για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξουν ευρύτερες αποφάσεις της Ε.Ε. για όλους, με όρους που θα επιτρέπουν και τη συμμετοχή της Ελλάδας, ενώ ο χρονικός ορίζοντας πιθανής εφαρμογής του παραμένει μακρύς.

Νέο δάνειο 16-20 δισ.;

Handelsblatt //
Η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt αποκάλυπτε χθες πως η Ευρωζώνη προτίθεται να εγκρίνει νέο δάνειο 16 - 20 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα, που ίσως εγκριθεί στο Eurogroup της 12ης Νοεμβρίου, ενώ προτίθεται να μειώσει και το βάρος του ελληνικού χρέους, ενδεχομένως με νέο «ψαλίδι» στα επιτόκια και με επιμήκυνση της διάρκειας των δανείων. Πάντως υποστηρίζει πως η Ευρωζώνη δεν είναι διατεθειμένη να διαγράψει ελληνικό χρέος, θέμα που όπως υποστηρίζει προσπάθησε ανεπιτυχώς να βάλει στο τραπέζι το ΔΝΤ.

Reuters //
Στα 16 - 20 δισ. εκτιμά καταρχήν η τρόικα πως προσδιορίζεται το χρηματοδοτικό κενό για την Ελλάδα, σύμφωνα με το Reuters που επικαλείται ευρωπαϊκή πηγή, σημειώνοντας πάντως πως οριστικές εκτιμήσεις αναμένονται με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της τρόικας, πιθανόν στη δεύτερη εβδομάδα του Νοεμβρίου.

FT //
Στο θέμα νέου δανείου προς την Ελλάδα αναφέρονται και οι Financial Times, προσδιορίζοντάς το στα 16 - 18 δισ. αναδεικνύοντας όμως τη διάσταση επιβολής αυξημένης εποπτείας προς τη χώρα και το θέμα του ειδικού λογαριασμού, υπό διεθνή έλεγχο.

Κάνοντας λόγο για «την πιο προχωρημένη μέχρι σήμερα επιβολή διεθνούς ελέγχου στη λήψη αποφάσεων για τον ελληνικό προϋπολογισμό» υποστηρίζουν πως η γερμανική κυβέρνηση ζητά την υποχρεωτική πρόσληψη ξένων εμπειρογνωμόνων για να συνδράμουν στην αύξηση των φορολογικών εσόδων, τις ιδιωτικοποιήσεις και την αντιμετώπιση της διαφθοράς ως αντάλλαγμα για την αναθεώρηση του προγράμματος διάσωσης.

Οι προτάσεις φέρονται να έχουν την υποστήριξη της Γαλλίας και της Κομισιόν, ενώ προβλέπουν επίσης την επιβολή ρήτρας για αυτόματες περικοπές δαπανών εάν η Ελλάδα παρεκκλίνει από τους στόχους της.

- Θέμα συζήτησης θα είναι, σύμφωνα με τους FT και η απαίτηση, κυρίως του Βερολίνου, για μεταφορά των όποιων πλεονασμάτων του ελληνικού προϋπολογισμού σε ειδικό λογαριασμό που θα τελεί όμως υπό διεθνή έλεγχο. Το Βερολίνο θεωρεί ουσιώδους σημασίας αυτά τα μέτρα, αναφέρουν οι FT.