Σενάριο ακόμα και για «ξαφνικό θάνατο» της ΤΡΑΙΝΟΣΕ

Δύο εναλλακτικά σενάρια εξετάζονται από την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών σε περίπτωση που ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ κηρυχθεί άγονος.




Το ενδιαφέρον για την εταιρεία που εκτελεί τα επιβατικά και εμπορευματικά δρομολόγια, αν και είναι πλέον κερδοφόρα και έχει αλλάξει εικόνα με διεθνείς συμφωνίες που θα ζήλευε κάθε σιδηροδρομική εταιρεία, κάθε άλλο παρά ζωηρό μπορεί να χαρακτηριστεί, προκαλώντας έντονο «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση. Μία νέα «εξπρές» προσπάθεια ιδιωτικοποίησης, ο ξαφνικός θάνατος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ αλλά και το «κούρεμα» των χρεών προς τον ΟΣΕ έχουν πέσει στο τραπέζι του διαλόγου, προκειμένου να υπάρξει επόμενη ημέρα για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Και αυτό γιατί από τους τρεις ενδιαφερομένους -τους Ρωσικούς Σιδηρόδρομους (RZD), τη ρουμανική Grup Feroviar Roma (GFR) και τη γαλλική Societe Nationale des Chemins de fer Francais (SNCF)- φαίνεται πως μόνο το ρωσικό ενδιαφέρον παραμένει, προκαλώντας ωστόσο ερωτήματα για το αν τη δεδομένη στιγμή η Ελλάδα θα μπορούσε να δεχθεί τη σχετική προσφορά λόγω της εμπλοκής της Ρωσίας με την Ε.Ε. Παράλληλα, ως δαμόκλειο σπάθη αιωρείται το θέμα των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων ύψους πάνω από 800 εκατ. ευρώ που θα διαγραφούν από την Ε.Ε. μόνο σε περίπτωση που βρεθεί ιδιώτης επενδυτής για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Της Μαρίας Μόσχου

Πολλαπλά σενάρια εξετάζονται αυτό το διάστημα στο υπουργείο Υποδομών, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και το μέλλον της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ακόμα και αν ο διαγωνισμός αποκρατικοποίησης αποβεί τελικά άκαρπος. Αν και για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει ουσιαστικά να «πειστεί» η Ρωσία να μην καταθέσει δεσμευτική προσφορά. Ένα από τα πιο αισιόδοξα σενάρια προβλέπει μία νέα διαδικασία «εξπρές», η οποία θα ολοκληρωθεί μέσα σε περίπου 45 ημέρες και θα καλεί όλους τους ενδιαφερομένους να καταθέσουν δεσμευτικές προσφορές και επιχειρηματικά πλάνα.

Οι διαδικασίες θα μπορούν να τρέξουν ταχύτερα σε σχέση με τον υφιστάμενο διαγωνισμό, καθώς δεν θα υπάρχουν σημαντικές εκκρεμότητες, αφού μέσα στον Οκτώβριο αναμένεται και η ολοκλήρωση των διεταιρικών συμβάσεων, για τις οποίες χρειάστηκε σημαντική προεργασία. Η διαδικασία θα πρέπει να πάρει το «πράσινο φως» από την Ε.Ε., η οποία θα πρέπει να βάλει κρασί στο νερό της και να μην κάνει άμεσα απαιτητά τα 800 εκατ. ευρώ που φαίνεται να χρωστά η ΤΡΑΙΝΟΣΕ στον ΟΣΕ.

Αμερικανικό ενδιαφέρον
Το σενάριο αυτό βασίζεται στο ενδιαφέρον που έχουν δείξει τόσο η Cosco όσο και αμερικανικές εταιρείες για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, μετά την έναρξη της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης.

Ειδικότερα, πληροφορίες θέλουν μεγάλη αμερικανική ιδιωτική εταιρεία να έχει εκδηλώσει ανοιχτά το ενδιαφέρον της για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ωστόσο κρατά στάση αναμονής προκειμένου να δει την έκβαση του εν εξελίξει διαγωνισμού. Παράλληλα ενδιαφέρον δείχνει κατά καιρούς και η Cosco, η οποία ακόμα δεν έχει προσκολλήσει σε κάποια από τις τρεις κοινοπραξίες που διεκδικούσαν μέχρι πρότινος την ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Η ελληνική εταιρεία ελκύει τους Κινέζους λόγω της αλματώδους αύξησης του αριθμού των εμπορευματοκιβωτίων που φέρνει η θυγατρική της Cosco στον Πειραιά και της σιδηροδρομικής διασύνδεσης του λιμανιού με τα πανευρωπαϊκά δίκτυα, που έχει αυξήσει τις εμπορικές αμαξοστοιχίες της και την πληρότητά τους.

Το δεύτερο σενάριο αφορά τον «ξαφνικό θάνατο' της εταιρείας, καθώς θα αδυνατεί να επιστρέψει τις κρατικές επιχορηγήσεις που ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ και τη διάσπασή της σε δύο εταιρείες όπου η μία θα αναλάβει τις επιβατικές μεταφορές και η άλλη τις εμπορευματικές μεταφορές.

Σύμφωνα με πηγές της αγοράς μετά τον διαχωρισμό θα είναι πολύ πιο εύκολο να δοθεί σε ιδιώτες το εμπορευματικό κομμάτι, το οποίο θα έχει ήδη ενεργοποιήσει μία σειρά σημαντικών συμφωνιών για τη μεταφορά προϊόντων από τον Πειραιά στην Τσεχία. Το κομμάτι των επιβατικών μεταφορών θα μπορεί να παραμείνει στον δημόσιο έλεγχο και να γίνουν πάλι οι απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να συνεχίσει να επιδοτείται για τα άγονα δρομολόγια.

Περιφερειακά αεροδρόμια
Παράταση δέκα ημερών στην καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών για τα περιφερειακά αεροδρόμια δόθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ στους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Ως νέα ημερομηνία υποβολής των δεσμευτικών προφορών ορίστηκε η 10η Οκτωβρίου (αντί της 30ής Σεπτεμβρίου όπως είχε ανακοινωθεί) μετά από αίτημα των κοινοπραξιών που συμμετέχουν στον διαγωνισμό,

Το αίτημα να δοθεί περισσότερος χρόνος για την επεξεργασία των τελικών προσφορών αναδεικνύει το μεγάλο ενδιαφέρον για τα 14 ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια.

Το ενδιαφέρον φθίνει...

Η εμπλοκή στις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ρωσίας, εξαιτίας της κρίσης στην Ουκρανία, έχει «παγώσει» οποιαδήποτε εξέλιξη στον διαγωνισμό της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, καθώς αυτή τη στιγμή η Ε.Ε. δεν θα ενέκρινε ποτέ την εξαγορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από μια ρωσική εταιρεία. Την ίδια στιγμή η γαλλική εταιρεία δεν φαίνεται να δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον έλεγχο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Δεν είναι τυχαίο ότι η SNCF δεν ζήτησε από το ΤΑΙΠΕΔ τα στοιχεία του διαγωνισμού, ενώ δεν επισκέφτηκε ούτε μία φορά την ίδια την εταιρεία ώστε να ενημερωθεί για τις συμφωνίες και τα οικονομικά της.

Αλλά και η ρουμανική εταιρεία βρέθηκε πρόσφατα αντιμέτωπη με σοβαρά προβλήματα διαφθοράς στη χώρα. Μάλιστα το γεγονός ότι το ΤΑΙΠΕΔ είχε απευθυνθεί στα ρουμανικά δικαστήρια, προκειμένου να ενημερωθεί για την εμπλοκή της εταιρείας, οδήγησε τη διοίκηση Grup Feroviar Roma να «παγώσει» τις διαπραγματεύσεις και να απομακρυνθεί, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, από τη διαδικασία.

«Κούρεμα» χρεών

Το «κούρεμα» των χρεών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προς τον ΟΣΕ, τα οποία ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ, θα ήταν ο μοναδικός τρόπος για να αποφευχθεί ο «ξαφνικός θάνατος' της εταιρείας. Τη σχετική πρόταση θα κληθεί να εξετάσει σύντομα η νέα διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ. Η παλιά ηγεσία του Ταμείου είχε συζητήσει το «κούρεμα» του χρέους της ΤΡΑΙΝΟΣΕ χωρίς να καταλήξει σε καμία απόφαση. Η πρόταση επανέρχεται, καθώς στα ταμεία της ελληνικής σιδηροδρομικής εταιρείας θα μπουν πάνω από 100 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου ως επιστροφή από τον ΦΠΑ των εισιτηρίων.

Σύμφωνα με στελέχη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ήδη έχουν πραγματοποιηθεί όλοι οι έλεγχοι από την εφορία και μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να επιστραφούν στην εταιρεία 100 - 120 εκατ. ευρώ από τον ΦΠΑ των εισιτηρίων.

Το ποσό αυτό θα δοθεί εφάπαξ στον ΟΣΕ για τη μερική εξόφληση του χρέους που σύμφωνα με την Ε.Ε. αγγίζει τα 800 εκατ. ευρώ και αφορά ενοικιάσεις τροχαίου υλικού, χρήση γραμμών κ.λπ.

Η πρόταση που έχει ήδη εξεταστεί από την παλιά διοίκηση αφορά «κούρεμα» του χρέους, όπως ακριβώς έγινε και με τον ΟΣΕ. Μάλιστα, αν γίνει όπως στην περίπτωση του ΟΣΕ που έγινε «κούρεμα» 80%, το χρέος μειώνεται στα 140 εκατ. ευρώ. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα χρέη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προς τον ΟΣΕ έχουν προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις από τους ενδιαφερομένους της εταιρείας και ιδιαίτερα του ισχυρού άντρα των Ρωσικών Σιδηροδρόμων, Βλαντιμίρ Γιακούνιν, ο οποίος υποστηρίζει ότι τα χρέη της εταιρείας δεν πρόκειται να εξαλειφθούν ούτε σε 20 χρόνια. Αν και έχει ήδη στα χέρια του επιστολή από την Ε.Ε. σύμφωνα με την οποία τα χρέη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα διαγραφούν σε περίπτωση που η πώληση ολοκληρωθεί, ωστόσο ο κ. Γιακούνιν επανέρχεται συνεχώς στο θέμα, τονίζοντας ότι είναι ένα πολύ μεγάλο «αγκάθι» στην ολοκλήρωση μιας συμφωνίας εξαγοράς.