Ποιους καίει η νέα φοροκλίμακα

«ΚΛΕΙΔΩΝΕΙ» εντός των ημερών η νέα φορολογική κλίμακα. Η κυβέρνηση φέρεται να έχει καταλήξει στις οριστικές αποφάσεις όσον αφορά το ποιοι θα κληθούν να σηκώσουν τα πρόσθετα βάρη.






Πρόκειται γι' αυτούς που δηλώνουν ετήσιο εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ -περίπου 85.000 Ελληνες- οι οποίοι θα έρθουν αντιμέτωποι με πρόσθετο φόρο που θα φτάνει έως και τις 2.400 ευρώ. Ακόμη μεγαλύτερη θα είναι η επιβάρυνση για όσους δεν θα προσκομίσουν αποδείξεις. Με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο θεσπίζονται και τα «τεκμήρια ελέγχου». Φορολογούμενοι που δεν θα κατορθώνουν να δικαιολογούν τον τρόπο ζωής τους, θα καλούνται από την εφορία για εξονυχιστικό έλεγχο.

Η νέα φορολογική κλίμακα -το κεντρικότερο στοιχείο του νέου φορολογικού νόμου- αναμένεται να ανακοινωθεί εντός των επόμενων ημερών. Θα προηγηθεί σειρά συσκέψεων (η πρώτη είχε προγραμματιστεί για χθες Σάββατο) με στόχο την οριστικοποίηση των κλιμακίων αλλά και τη μέτρηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων. Πάντως, το οικονομικό επιτελείο προσανατολίζεται σε ένα μοντέλο το οποίο θα ικανοποιεί τις δύο βασικές πολιτικές επιδιώξεις:

* Να αποφέρει πρόσθετους φόρους στο δημόσιο ταμείο (περίπου 700 εκατ. ευρώ, αν συνυπολογιστούν και τα έσοδα από την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης).

* Να ανακατανείμει τα φορολογικά βάρη. Εκτός από τους έχοντες εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ, στην αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων, με «συμμετοχή» η οποία θα φτάνει έως και τα 1.150 ευρώ, θα κληθούν να συνδράμουν και οι 412 χιλιάδες έχοντες ετήσιο εισόδημα από 27.000 έως 50.000 ευρώ. Αντίθετα, ελαφρύνσεων οι οποίες θα προσεγγίζουν τα 400 ευρώ θα τύχουν οι «μικρομεσαίοι» με ετήσιο εισόδημα από 12.000 έως 27.000 ευρώ -περίπου 1,58 εκατ. Ελληνες- ενώ 3,44 εκατ. πολίτες με ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ, δεν θα υποστούν καμία μεταβολή, καθώς ούτως ή άλλως δεν πληρώνουν φόρο.

Το αφορολόγητο της καινούριας κλίμακας θα εξαρτάται:

- Από το αν ο φορολογούμενος είναι μισθωτός ή ελεύθερος επαγγελματίας. Υπάρχουν εισηγήσεις να διατηρηθεί το μειωμένο αφορολόγητο των 10.500 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες, παρά το γεγονός ότι η κεντρική δέσμευση του ΠΑΣΟΚ κάνει λόγο για κοινή φορολογική κλίμακα.

- Από το ύψος των αποδείξεων που θα προσκομίζει ο φορολογούμενος. Τα μικρά και μεσαία εισοδήματα θα χρειάζεται να συγκεντρώνουν αποδείξεις 4.000 ή 6.000 ευρώ για να εξασφαλίσουν το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ. Αν δεν τις προσκομίσουν τότε το αφορολόγητό τους θα περιορίζεται στις 6.000 ή 8.000 ευρώ αντίστοιχα. Για τα υψηλά εισοδήματα, (π.χ 60.000 ευρώ) θα ζητούνται αποδείξεις ακόμη και 12.000 ευρώ προκειμένου να δοθεί το αφορολόγητο. Ετσι, έμμεσα, γίνεται σύνδεση του αφορολογήτου με το ύψος του εισοδήματος.

- Από τον αριθμό των παιδιών του φορολογούμενου. Οι προσαυξήσεις του αφορολόγητου για τα προστατευόμενα μέλη θα παραμείνουν αμετάβλητες: 1.000 ευρώ για το πρώτο παιδί, 2.000 ευρώ για το δεύτερο παιδί, και 10.000 ευρώ για το τρίτο παιδί.

**Η νέα κλίμακα. Η νέα φορολογική κλίμακα, σύμφωνα με τα σενάρια που έχουν μελετηθεί στο πλαίσιο του διαλόγου, αναμένεται να προβλέπει έξι κλιμάκια. Το οικονομικό επιτελείο δεν φαίνεται να υιοθετεί προτάσεις για αύξηση του υψηλού συντελεστή πάνω από το επίπεδο του 40%, αν και οι οριστικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν και από τη μέτρηση των εσόδων που μπορεί να αποφέρει η κλίμακα. Συντελεστής 15% θα προβλέπεται για το τμήμα του εισοδήματος από τις 12.000 έως τις 15.000 ευρώ προκειμένου να υπάρξει ελάφρυνση για τους χαμηλόμισθους. Ο συντελεστής του 15% θα μπορεί να γίνει ακόμη και...0% για όσους προσκομίσουν πολλές αποδείξεις (δηλαδή περισσότερες από το ποσό που θα απαιτείται για τη δικαιολόγηση του αφορολογήτου). Οσον αφορά τον υψηλό συντελεστή (40%) θα ενεργοποιείται για σαφώς χαμηλότερα εισοδήματα σε σχέση με τώρα (40-50.000 ευρώ αντί για 75.000 ευρώ που προβλέπει η σημερινή κλίμακα).

* Στην πρώτη κατηγορία θα συμπεριληφθούν όλες οι καταναλωτικές δαπάνες σε supermarket, εμπορικά καταστήματα κλπ. Στον ίδιο «κουβά» αναμένεται να ενσωματωθούν και οι αποδείξεις από εστιατόρια, ωδεία, κομμωτήρια κ.λπ., οι οποίες σήμερα έχουν διαφορετική φορολογική μεταχείριση (εξασφαλίζουν έκπτωση φόρου η οποία φτάνει και στο 16% επί του ποσού που αναγράφεται στην απόδειξη, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος). Η πρώτη κατηγορία αποδείξεων θα χρησιμοποιείται για την κατοχύρωση του βασικού αφορολογήτου των 12.000 ευρώ ή ακόμη και την εξασφάλιση πρόσθετης φορολογικής έκπτωσης η οποία θα μπορεί να φτάσει έως και τα 200-300 ευρώ (ουσιαστικά αυτό μεταφράζεται σε αύξηση του αφορολογήτου ακόμη και στις 15.000 ευρώ).

* Στη δεύτερη κατηγορία αναμένεται να ενσωματωθούν οι αποδείξεις από επαγγελματίες που θεωρούνται ύποπτοι για φοροδιαφυγή: γιατροί, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, μηχανικοί κ.λπ. Αυτές οι αποδείξεις, θα εκπίπτουν έως και 100% από το φορολογητέο εισόδημα που δηλώνεται.

**Τα τεκμήρια. Για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής που γίνεται από τους ελεύθερους επαγγελματίες, προωθείται η επαναφορά των τεκμηρίων με διαφορετική όμως μορφή από αυτή που ίσχυε μέχρι τώρα. Για κάθε επαγγελματία θα υπολογίζεται ένα θεωρητικό εισόδημα ανάλογα με τα ακίνητα, τα αυτοκίνητα και τα σκάφη που έχει στο όνομά του. Αν αυτό το εισόδημα υπερβαίνει το πραγματικό, τότε ο φορολογούμενος θα καλείται για εξονυχιστικό έλεγχο. Το θεωρητικό εισόδημα θα υπολογίζεται με βάση το κόστος ζωής. Δηλαδή, θα υπολογίζεται ένα ποσό των 2.000-3.000 ευρώ για ένα αυτοκίνητο μεσαίου κυβισμού ή περίπου 10.000 ευρώ για ένα διαμέρισμα 150 τετραγωνικών. Η ιδέα να χρησιμοποιούνται τα τεκμήρια για τη φορολόγηση των επαγγελματιών δεν φαίνεται να προχωράει, καθώς η αντίστοιχη εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου στο παρελθόν είχε καταλήξει στο να «παγιδεύει» φαντάρους και άνεργους.

**Τα στεγαστικά δάνεια. Η έκπτωση φόρου για τα στεγαστικά δάνεια θα τροποποιηθεί, καθώς κρίθηκε ότι ευνοεί τους έχοντες υψηλά εισοδήματα. Δεν θα εκπίπτουν οι τόκοι για τα δάνεια που αφορούν δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία, ενώ μελετάται να υπάρξει κοινή μεταχείριση για όλα τα στεγαστικά δάνεια ανεξάρτητα από τον χρόνο εκταμίευσής τους.

**Ο φόρος ακινήτων. Το αφορολόγητο της κλίμακας υπολογισμού του φόρου κατοχής ακινήτων θα εξαρτηθεί από το πόσο θα αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων (σύμφωνα με πηγή του υπουργείου Οικονομικών, η σχετική προετοιμασία θα έχει ολοκληρωθεί σε δύο μήνες). Αν υιοθετηθεί το σενάριο για άμεση προσέγγιση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές, το αφορολόγητο θα διαμορφωθεί στις 400.000 ευρώ. Αν υπάρξει σταδιακή αύξηση των αντικειμενικών αξιών, τότε το αφορολόγητο θα είναι μικρότερο (στα επίπεδα των 300.000-350.000 ευρώ).