Ξεκίνησε η διαδικασία για την πλήρη απελευθέρωση των ΚΤΕΛ

Τέσσερα χρόνια επισπεύδεται η πλήρη απελευθέρωση της αγοράς των ΚΤΕΛ η οποία σύμφωνα με τη διοίκηση του υπουργείου Ανάπτυξης αναμένεται το Μάρτιο του 2015 αντί του 2019 που προβλέπει το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.




Σύμφωνα με συντονιστή Στάθη Σταθόπουλο που έχει αναλάβει το θα συνταχθεί νέα τεχνική μελέτη μέχρι το τέλος Νοεμβρίου 2012 σε συνεννόηση με την ομοσπονδία των ΚΤΕΛ και με όλους τους υπόλοιπους ενδιαφερόμενους.

Τελικός στόχος είναι, μέχρι το τέλος Μαρτίου 2013, να καταρτισθεί σχέδιο νόμου ώστε η σχετική αγορά ν' απελευθερωθεί μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2015 αντί το 2019, που προβλέπει το ισχύον πλαίσιο».

Ύστερα από απαίτηση του κλιμακίου της τρόικας η προηγούμενη διοίκηση του υπουργείου Υποδομών είχε αναθέσει μελέτη, η οποία είχε εξετάσει την αγορά αλλά και τη δυνατότητα απελευθέρωσής της.

Η μελέτη εξετάζει τους εναλλακτικούς τρόπους απελευθέρωσης της αγοράς των υπεραστικών επιβατικών οδικών μεταφορών (ΚΤΕΛ)

Πρόκειται για τρία εναλλακτικά σενάρια απελευθέρωσης τα οποία προβλέπουν:

- Την πλήρη απελευθέρωση του συγκοινωνιακού έργου των αστικών και των υπεραστικών συγκοινωνιών στην Ελλάδα, µε την παροχή του δικαιώματος διενέργειας μεταφορικού έργου σε όποιον επιθυμεί να παρέχει την σχετική υπηρεσία.

- Την μερική απελευθέρωση της αγοράς, με την ελεύθερη άσκηση του τακτικού συγκοινωνιακού έργου σε περιορισμένο αριθμό δρομολογίων, τα οποία, λόγω υψηλής ζήτησης, είναι κερδοφόρα, με παράλληλους διαγωνισμούς «μπουκέτων» κερδοφόρων και «άγονων» γραμμών.

- Την δημοπράτηση ομάδων κερδοφόρων και ζημιογόνων γραμμών, μέσα από διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς «άνοιγμα» οποιουδήποτε δρομολογίου.

Το μοντέλο που θα επιλεγεί τελικώς θα πρέπει να εξυπηρετεί την ανάγκη παροχής συγκοινωνιακού έργου σε πολλές περιοχές της χώρας οι οποίες λόγω χαμηλής ζήτησης δεν εξασφαλίζουν προϋποθέσεις κερδοφορίας σε αυτόν που εκτελεί την συγκοινωνία.

Σημειώνεται ότι οι άδειες ΚΤΕΛ είναι ιδιαίτερα ακριβές και μπορούν να συγκριθούν με αυτές των φορτηγών και βυτιοφόρων πριν από την απελευθέρωση. Και αυτό γιατί στην αγορά ο αριθμός των προς πώληση αδειών ΚΤΕΛ, είναι πολύ μικρός. Σημειώνεται ότι σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν 62 ΚΤΕΛ με στόλο 4.199 λεωφορείων.

Ο στόλος των ΚΤΕΛ στην Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή ο νεότερος στην Ευρώπη. Ο μέσος όρος ηλικίας των λεωφορείων είναι τα 5 έτη. Από το 2004 που ξεκίνησε η ανανέωση μέχρι και σήμερα, 2.800 λεωφορεία είναι καινούρια.

Σήμερα τα ΚΤΕΛ δεν επιδοτούνται ενώ παρέχουν το συγκοινωνιακό έργο που αποφασίζουν οι Περιφέρειες και τα κόμιστρα καθορίζονται με κεντρική απόφαση, ενώ όσα εξ' αυτών έχουν ζημιές από την λειτουργία τους λαμβάνουν επιδότηση από το κοινό ταμείο.

Τα ΚΤΕΛ ιδρύθηκαν την δεκαετία του 50, την τελική τους μορφή έλαβαν με διάταγμα του 1973, ενώ το υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργίας των ανώνυμων εταιρειών θεσπίστηκε το 2001. Μέτοχοι των εταιρειών είναι οι ιδιοκτήτες των λεωφορείων.

Σε όλη τη χώρα λειτουργούν συνολικά 62 ΚΤΕΛ με στόλο 4.199 λεωφορείων, τα οποία είναι, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, τελευταίας τεχνολογίας.

Ειδικότερα τα ΚΤΕΛ (Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων) είναι ιδιότυπες μεταφορικές επιχειρήσεις που εξυπηρετούν όλες τις δημόσιες τακτικές οδικές μεταφορές της χώρας μας. Με το Νόμο 2119/1952 δημιουργήθηκαν τα ΚΤΕΛ σε κάθε νομό, με ορισμένη για κάθε ένα ΚΤΕΛ δικαιοδοσία και οι ιδιοκτήτες λεωφορείων, κατόπιν αδείας από την πολιτεία, εκτελούσαν συγκοινωνία και κάλυπταν τις ανάγκες κάθε περιοχής.

Με το ΝΔ 102/1973 παίρνουν τη μορφή των ΚΤΕΛ, που όλοι γνωρίζουμε τις τελευταίες δεκαετίες και ακολούθως με το Νόμο 2163/2001, θεσπίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των ΚΤΕΛ, τα οποία μετατρέπονται σε ανώνυμες εταιρείες. Το ΚΤΕΛ αποτελεί από το νόμο ηθελημένη (αναγκαστική) κοινή διοίκηση και διαχείριση περισσότερων ατομικών ανεξάρτητων υπηρεσιών, δηλαδή θεωρείται μια κατηγορία «αναγκαστικού συνεταιρισμού» με κύριο οργανωτικό χαρακτηρισμό την ιδιοκτησία των λεωφορείων να ανήκει στους ιδιοκτήτες μετόχους και η χρήση στο νομικό πρόσωπο του ΚΤΕΛ Α.Ε., το οποίο είναι αρμόδιο για την οργάνωση της μεταφοράς των επιβατών.

Αν και είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις τελούν υπό την άμεση εποπτεία του κράτους, το οποίο καθορίζει τις τιμές των εισιτηρίων.