Τα «μυστικά» του προϋπολογισμού: Τι προβλέπει για τους φόρους - Ποιες δαπάνες κόβονται - Στον «πάγο» οι φορο-ελαφρύνσεις

Αγνοώντας τη διαφωνία με την τρόικα για το δημοσιονομικό κενό του 2015 η κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού.




Πρόκειται για τον πρώτο σχεδόν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό που στοχεύει παράλληλα σε υψηλό πρωτογενές πλεονάσματος 3% του ΑΕΠ το 2015, υπό την προϋπόθεση ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,9%.

Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει πρόσθετα φορολογικά έσοδα 1,4 δισ. ευρώ, χωρίς όμως να λαμβάνονται νέα εισπρακτικά μέτρα. Ωστόσο δεν ενσωματώνονται νέες φοροελαφρύνσεις, όπως μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις και μείωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων, που έχει υποσχεθεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς. Επίσης δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη για τη χορήγηση κάποιας κοινωνικής παροχής, όπως το «κοινωνικό μέρισμα» που χορηγήθηκε φέτος στους οικονομικά αδύναμους.

Βέβαια, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει την πολιτική σταδιακής ελάφρυνσης των φορολογικών επιβαρύνσεων με μείωση των συντελεστών, όσο επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι. Η συζήτηση του προϋπολογισμού θα ξεκινήσει στην κοινοβουλευτική επιτροπή Οικονομικών της Βουλής την ερχόμενη Τρίτη 25 Νοεμβρίου. Στην Ολομέλεια η συζήτηση θα ξεκινήσει την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου και η διαδικασία θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου με τις τοποθετήσεις των πολιτικών αρχηγών και την ονομαστική ψηφοφορία που θα διεξαχθεί τα μεσάνυχτα της ίδιας ημέρας.
Τα «μυστικά» του προϋπολογισμού: Τι προβλέπει για τους φόρους - Ποιες δαπάνες κόβονται - Στον «πάγο» οι φορο-ελαφρύνσεις

Μετά από 6 χρόνια ύφεσης και σωρευτική μείωση του ΑΕΠ άνω του 26%, ο προϋπολογισμός προβλέπει ανάπτυξη 2,9%, με πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ το 2015 ή 5,6 δισ. ευρώ από 1,8% φέτος ή 3,3 δισ. ευρώ. Το ΑΕΠ θα ανέλθει στα 184,870 δισ. ευρώ από 178,944 το 2014 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία του προϋπολογισμού.

Μειωμένες κατά 400 εκατ. ευρώ στα 6,4 δισ. ευρώ είναι και οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ενώ το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 317 δισ. ευρώ ή στο 171% του ΑΕΠ από 318 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί φέτος, μέγεθος το οποίο ανέρχεται στο 177% του ΑΕΠ. Στα 2,5 δισ. ευρώ υπολογίζονται τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις, ενώ σε ό,τι αφορά την ανεργία που σήμερα αποτελεί τον μεγαλύτερο εφιάλτη των νοικοκυριών, η κυβέρνηση προσδοκά μείωση στο 22,6% το 2015 από 24,8% το 2014.

Έσοδα
Χωρίς νέα εισπρακτικά μέτρα αλλά με περισσότερα φορολογικά έσοδα 1,4 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2014 κατατέθηκε χθες στη Βουλή το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού του 2015.

Η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, το κυνήγι της φοροδιαφυγής, η αύξηση της φορολογίας μεγαλύτερου μέρους εισοδήματος σε σύγκριση με φέτος λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, αλλά κυρίως η αύξηση του ΑΕΠ, είναι ικανά σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να επιφέρουν αύξηση φόρων χωρίς νέα φοροεισπρακτικά μέτρα. Επίσης, από το νέο έτος θα υπάρξει αύξηση εσόδων διότι θα λειτουργήσει στην πλήρη του μορφή (ετήσια βάση) η επιβολή φόρου παρακράτησης στις πολλαπλές συντάξεις σε αρκετές χιλιάδες συνταξιούχων.

Συνολικά τα φορολογικά έσοδα του προϋπολογισμού θα ανέλθουν στα 47,033 δισ. ευρώ από 45.624 δισ. ευρώ φέτος. Οι επιστροφές φόρων υπολογίζονται να ανέλθουν στα 2,877 δισ. ευρώ μειωμένες κατά 259 εκατ. ευρώ σε σχέση με το τρέχον έτος. Τα έσοδα από τους φόρους στα ακίνητα υπολογίζεται να διαμορφωθούν στα 3,5 δισ. ευρώ.

Συγκεκριμένα τα επιπλέον έσοδα θα προέλθουν από:

1. Τη φορολόγηση με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ των αγροτών χωρίς αφορολόγητο.

2. Τη φορολόγηση των παροχών σε είδος ως εισόδημα.

3. Την αύξηση του φορολογητέου εισοδήματος των μισθωτών λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.

4. Την αύξηση της παρακράτησης φόρου από συντάξεις, μετά την εκκαθάριση των πολλαπλών συντάξεων από έναν εκκαθαριστή.

5. Τη βελτίωση της είσπραξης φόρων παρελθόντων οικονομικών μέσω της νέας ρύθμισης ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών.

6. Την αύξηση της φορολογίας για τους μισθωτούς που συμπληρώνουν τα εισοδήματά τους με έσοδα από «μπλοκάκι».

Δαπάνες
Μικρή αύξηση κατά 218 εκατ. ευρώ των δαπανών για μισθούς και συντάξεις, αλλά μείωση κατά 459 εκατ. ευρώ των παροχών κοινωνικής περίθαλψης και ασφάλισης προβλέπει ο νέος προϋπολογισμός για το 2015.

Η μικρή αύξηση των δαπανών για μισθούς και συντάξεις θα προέλθει κυρίως εξαιτίας:

1. Της μεταφοράς του προσωπικού από τους υποτομείς της Γενικής Κυβέρνησης (ΟΤΑ α' βαθμού και ΕΟΠΥΥ) σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, στο πλαίσιο της διαδικασίας κινητικότητας του προσωπικού.

2. Των νέων προσλήψεων προσωπικού με βάση τον κανόνα 1:1 (μία πρόσληψη για κάθε μία αναγκαστική αποχώρηση).

3. Της καταβολής αυξημένων αποδοχών στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας (εν ενεργεία και συνταξιούχους).

4. Της τμηματικής καταβολής των αναδρομικών περικοπών αποδοχών και συντάξεων των δικαστικών και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας (από 31/7/2012 έως 30/6/2014).

Επίσης, μειωμένες θα είναι και οι δαπάνες για κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη. Σύμφωνα με το νέο προϋπολογισμό το 2015 θα καταβληθούν για αυτές τις δύο κατηγορίες 13,9 δισ. ευρώ, όταν φέτος το αντίστοιχο κονδύλι αναμένεται να ανέλθει στα 14,4 δισ. ευρώ.

Στο 2015 οι λειτουργικές δαπάνες θα περιοριστούν εκ νέου και αναμένεται να διαμορφωθούν στα 5,4 δισ. από 5,8 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα φθάσουν φέτος και 6,3 δισ. ευρώ που ήταν το 2013. Επίσης ο προϋπολογισμός προβλέπει για το 2015 την ύπαρξη αποθεματικού ύψους 1 δισ. ευρώ, που χρησιμοποιείται συνήθως για τη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος.

Χρέος
Στα 316,9 δισ. ευρώ ή 171,4% του ΑΕΠ αναμένει η κυβέρνηση πως θα αποκλιμακωθεί το χρέος της γενικής κυβέρνησης το 2015, από 177,7% του ΑΕΠ ή 318 δισ. ευρώ που εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί φέτος. Η κυβέρνηση παραμένει προσανατολισμένη σε εκδόσεις ομολόγων, επταετούς και δεκαετούς διάρκειας, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες στις αγορές που αυτή τη στιγμή παραμένουν κλειστές για το ελληνικό δημόσιο, καθώς επίσης και νέου εντόκου γραμματίου διάρκειας άνω των 26 εβδομάδων. Πάντως ο δανεισμός της Ελλάδας από τις αγορές, μέσω ομολόγων αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 7,2 δισ. ευρώ το 2015. Παράλληλα τα δάνεια από τον Μηχανισμό Στήριξης αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 8,5 δισ. ευρώ, ενσωματώνοντας το πιθανότερο, τα μειωμένα δάνεια από το ΔΝΤ. Οι δαπάνες για τόκους αναμένονται στα 5,9 δισ. ευρώ τον επόμενο χρόνο, ελαφρώς αυξημένες από τα 5,7 δισ. ευρώ, φέτος. Συνολικά στη διετία 2014 ? 2015 οι λήξεις του χρέους της κεντρικής διοίκησης εκτιμώνται περίπου σε 37 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των εντόκων γραμματίων, ενώ από το 2016 και μετά υποχωρούν κάθετα στα περίπου 7 δισ. ευρώ.

Ταμεία
Αυξημένο κατά 382 εκατ. ευρώ ταμειακό έλλειμμα στα ασφαλιστικά ταμεία (1,189 δισ. ευρώ από 807 εκατ. ευρώ το 2014) προβλέπει ο νέος κρατικός προϋπολογισμός για το 2015 με την παραδοχή ότι τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές θα αυξηθούν (στα 11,894 δισ. ευρώ από 11,661 δισ. ευρώ) και η δαπάνη για πληρωμές συντάξεων, παρά τις περικοπές σε επικουρικές και εφάπαξ και τον αυξημένο αριθμό των συνταξιοδοτούμενων, θα περιοριστεί στα 23,276 δισ. ευρώ (από 23,209 δισ. ευρώ που ήταν φέτος μαζί με την κρατική επιχορήγηση 1,364 δισ. ευρώ που δόθηκε για να καταβληθούν καθυστερούμενα εφάπαξ και μερίσματα). Ο προϋπολογισμός «φωτογραφίζει» μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις (3,595 δισ. ευρώ από 3,759 δισ. ευρώ φέτος), στις προνοιακές παροχές (1,682 δισ. ευρώ από 2,026 δισ. ευρώ) και στα επιδόματα ανεργίας (992 εκατ. ευρώ από 1,095 δισ. ευρώ). Διευρυμένο θα είναι, τέλος, το έλλειμμα του ενοποιημένου κοινωνικού προϋπολογισμού (-898 εκατ. ευρώ από -741 εκατ. ευρώ) λόγω της μείωσης της κρατικής επιχορήγησης (12,496 δισ. ευρώ από 14,070 δισ. ευρώ) και της κατάργησης κοινωνικών πόρων.