15 χρόνια «ποινής» σε γυναίκες δημοσίους υπαλλήλους

ΕΩΣ και 15 χρόνια πρόσθετης εργασίας για τους δημοσίους υπαλλήλους επεφύλασσε τελικώς το ασφαλιστικό νομοσχέδιο για την περίφημη «εξίσωση των ορίων ηλικίας». Η κυβέρνηση, υπό την πίεση της «τρόικας», κατέληξε στο χειρότερο δυνατό σενάριο.


Αποφάσισε να καταργήσει κάθε προνόμιο που ίσχυε εδώ και δεκαετίες για τις μητέρες με ανήλικο παιδί και μάλιστα με ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα. Οσοι δεν θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι το τέλος του έτους, θα έρθουν αντιμέτωποι με ένα ωστικό κύμα καθώς:

*Αλλάζει προς το χειρότερο ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων.

*Αυξάνονται από 5 έως και 15 χρόνια τα όρια ηλικίας.

Οι αλλαγές θα αγγίξουν και τους ήδη συνταξιούχους λόγω της επιβολής του ΛΑΦΚΑ. Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα έχουν πλήρη εικόνα για το τι τους περιμένει, καθώς εκτός από το νομοσχέδιο για την εξίσωση των ορίων ηλικίας που παρουσίασε ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, θα επηρεαστούν και από το ασφαλιστικό νομοσχέδιο του Ανδρέα Λοβέρδου.

Τα όσα έχουν ήδη αποφασιστεί και ανακοινωθεί, περιγράφονται στις απαντήσεις 10 ερωτημάτων που ακολουθούν:

1 Τι θα γίνει με τις μητέρες ανηλίκων που εργάζονται στο Δημόσιο;

Τι ισχύει: Με το ισχύον καθεστώς για να πάρει μια μητέρα ανηλίκου σύνταξη, πρέπει:

*Να έχει συμπληρώσει 25 χρόνια προϋπηρεσίας.

*Το παιδί της να εξακολουθεί να είναι ανήλικο με το που θα συμπληρωθεί η 25ετία.

Εφόσον συντρέχουν αυτές οι δύο προϋποθέσεις, η σύνταξη ξεκινάει να καταβάλλεται από τη στιγμή που η μητέρα θα συμπληρώσει και το 50ό έτος της ηλικίας της.

Τι αλλάζει: Με τον νέο νόμο, στο όριο ηλικίας θα προστεθεί μία ολόκληρη 15ετία. Ετσι, οι μητέρες με ανήλικο παιδί, δεν θα μπορούν να πάρουν σύνταξη πριν συμπληρώσουν το 65ο έτος της ηλικίας τους. Πώς θα γίνει αυτό;

*Οσες μητέρες έχουν ανήλικο παιδί και συμπληρώνουν 25 έτη υπηρεσίας στο Δημόσιο μέσα στο 2010, θα μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 50.

*Οσες μητέρες έχουν ανήλικο παιδί και συμπληρώνουν 25 έτη υπηρεσίας στο Δημόσιο μέσα στο 2011, θα μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 55.

*Οσες μητέρες έχουν ανήλικο παιδί και συμπληρώνουν 25 έτη υπηρεσίας στο Δημόσιο μέσα στο 2012, θα μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 60 και

*Οσες μητέρες έχουν ανήλικο παιδί και συμπληρώνουν 25 έτη υπηρεσίας στο Δημόσιο από το 2013 και μετά, θα μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 65.

2 Με ποιες προϋποθέσεις θα καταβάλλεται πλήρης σύνταξη σε όσους προσελήφθησαν από την 1η Ιανουαρίου 1983 μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 1992;

Υποχρεωτικά

Ανδρες και γυναίκες που δεν εμπίπτουν σε κάποια ειδική κατηγορία (π.χ. γονείς ανήλικου παιδιού, γονείς τριών παιδιών κ.λπ.), θα φεύγουν υποχρεωτικά στα 65.

Τι ισχύει: Συμπληρώνοντας 15 χρόνια υπηρεσίας, οι άνδρες και σήμερα πρέπει να έχουν κλείσει το 65ο έτος της ηλικίας τους για να πάρουν πλήρη σύνταξη. Για τις γυναίκες, αρκεί να έχουν εορταστεί τα 60ά γενέθλια. Ανδρες και γυναίκες μπορούν επίσης να πάρουν σύνταξη στα 58 με 35 χρόνια υπηρεσίας, ή να φύγουν με 37 χρόνια εργασίας ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Ολα αυτά τα δικαιώματα διατηρούνται μέχρι και το τέλος του 2010.

Τι αλλάζει: Καταργείται το δικαίωμα πλήρους σύνταξης στα 60 για τις γυναίκες με 15 χρόνια υπηρεσίας. Το όριο ανεβαίνει στα 65 και εξισώνεται με αυτό των ανδρών. Η εξίσωση θα γίνει σε τρία βήματα: το 2011 το όριο ηλικίας θα ανέβει στα 61, το 2012 στα 63 και το 2013 στα 65.

*Η κατάργηση του δικαιώματος συνταξιοδότησης στα 58 με 35 χρόνια υπηρεσίας προβλεπόταν ούτως ή άλλως από το αρχικό ασφαλιστικό νομοσχέδιο Λοβέρδου. Προβλεπόταν σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας από τα 58 στα 60. Με το νέο νομοσχέδιο, αναμένεται πλήρης κατάργηση του δικαιώματος συνταξιοδότησης με 35 χρόνια υπηρεσίας στα 58.

*Το δικαίωμα συνταξιοδότησης με 37 χρόνια ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας θα καταργηθεί για όλους τους ασφαλισμένους, και κατά συνέπεια για τους δημοσίους υπαλλήλους. Θα διαμορφωθεί στα 40 χρόνια, ενώ η μεταβατική περίοδος θα οριστεί με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας. Μέσα στα 40 χρόνια, θα περιλαμβάνονται έως και πέντε χρόνια πλασματικής εργασίας (περίοδος λοχείας, στρατιωτική θητεία κ.λπ.).

3 Θα διατηρηθεί το δικαίωμα στη μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο;

Ναι αλλά γίνεται σαφώς επαχθέστερο, πρωτίστως για τις γυναίκες και δευτερευόντως τους για τους άνδρες.

Τι ισχύει: Σήμερα, οι άντρες μπορούν να πάρουν μειωμένη σύνταξη στα 60 με 25 χρόνια προϋπηρεσίας ενώ οι γυναίκες με τα ίδια χρόνια δουλειάς μπορούν να φύγουν στα 55. Αυτό το δικαίωμα διατηρείται έως και το τέλος του 2010.

Τι αλλάζει: Για τις γυναίκες, το όριο ηλικίας αυξάνει σταδιακά από τα 55 στα 60. Το 2011 θα φτάσει στο 56ο έτος, το 2012 στο 58ο, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2013 θα ισχύει το 60ό έτος. Η ζημιά δεν σταματάει εδώ όμως. Τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, από την 1η Ιανουαρίου 2011 θα επιβάλλεται μεγαλύτερη ποινή για την πρόωρη φυγή στη σύνταξη. Για κάθε έτος, η ποινή θα φτάνει στο 6% ή στο 0,5% μηνιαίως. Δηλαδή, άνδρας ή γυναίκα δημόσιος υπάλληλος που θα αποφασίσουν να συνταξιοδοτηθούν στα 60, θα κληθεί να θυσιάσει το 30% της σύνταξής του.

4 Τι αλλάζει για όσους έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο μέχρι και την 31/12/1982;

Πρακτικά τίποτα καθώς όλες οι γυναίκες που διορίστηκαν στο Δημόσιο πριν απ' την 31η Δεκεμβρίου του 1982, έχουν ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και μπορούν να αποχωρήσουν όποτε θέλουν χωρίς να θιγούν.

Τι ισχύει: Σήμερα, οι παλαιές ασφαλισμένες μπορούν να αποχωρήσουν με 17,5 χρόνια δουλειάς αρκεί να έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους. Οι άνδρες φεύγουν στα 65 με 25 χρόνια δουλειάς. Επίσης, οι άνδρες μπορούν να φύγουν με 35 χρόνια εργασίας ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας ενώ στις γυναίκες αρκούν 24,5 χρόνια.

Τι αλλάζει: Τα 17,5 χρόνια των γυναικών θα γίνουν 25, σταδιακά από το 2011 έως το 2013. Επίσης, έστω και τυπικά, αναμένεται να καταργηθεί το δικαίωμα συνταξιοδότησης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

5 Τι αλλάζει για αυτούς που έχουν διοριστεί μετά την 1η Ιανουαρίου 1993;

Η μοίρα τους είναι κοινή με αυτή όλων των υπόλοιπων ασφαλισμένων. Ανδρες και γυναίκες πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους για να πάρουν πλήρη σύνταξη ή το 60ό για να πάρουν μειωμένη. Το δικαίωμα συνταξιοδότησης με 37 χρόνια υπηρεσίας ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας θα καταργηθεί και θα απαιτούνται πλέον 40 χρόνια δουλειάς για σύνταξη στα 60. Και οι νέες μητέρες με ανήλικο παιδί αναμένεται να λαμβάνουν σύνταξη στα 65, κάτι που πρακτικά σημαίνει κατάργηση του ευνοϊκού καθεστώτος για τις μητέρες με ανήλικο παιδί.

6 Τι θα γίνει με τις γυναίκες που έχουν τρία παιδιά και πάνω;

Τι ισχύει: Μέχρι και το τέλος του 2010, οι γυναίκες με τρία παιδιά και πάνω μπορούν να βγουν στη σύνταξη ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, αρκεί να έχουν συμπληρώσει 20 χρόνια υπηρεσίας. Το ίδιο δικαίωμα έχουν και οι άντρες, με τη διαφορά ότι κατά τη συμπλήρωση των 20 ετών, ή θα είναι διαζευγμένοι ή χήροι και θα έχουν την επιμέλεια τουλάχιστον τριών παιδιών.

Τι αλλάζει: Τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, τα 20 χρόνια υπηρεσίας θα γίνουν σταδιακά 25. Το υπουργείο Οικονομικών δεν ανακοίνωσε τον βηματισμό. Ωστόσο, το πιθανότερο είναι ότι το 2011 η προϋπηρεσία θα αυξηθεί στα 21 έτη, στα 23 έτη το 2012 και στα 25 χρόνια από την 1/1/2013 και μετά. Επίσης, όπως αναφέρεται ρητά στο προσχέδιο του νομοσχεδίου, καταργείται το δικαίωμα συνταξιοδότησης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Δεν αναφέρεται ρητώς τι είναι αυτό που θα ισχύσει. Ωστόσο, το πιθανότερο είναι ότι και οι γονείς με τρία παιδιά θα λαμβάνουν τη σύνταξή τους στα 65. Πάντως, για τους άνδρες, εξαλείφεται η προϋπόθεση του να είναι χήροι ή να έχουν την επιμέλεια των παιδιών με δικαστική απόφαση.

7 Τι θα γίνει με τις συντάξεις χηρείας, καθώς και αυτές που εισπράττουν οι άγαμες θυγατέρες;

Ο,τι αποφασιστεί για τον ιδιωτικό τομέα, θα ισχύσει και για τον δημόσιο. Οι απορίες των ενδιαφερομένων θα λυθούν με το νομοσχέδιο Λοβέρδου και όχι με αυτό του Γ. Παπακωνσταντίνου. Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται να ισχύσουν οι ακόλουθες αλλαγές:

Α. Επιμηκύνεται από δύο σε πέντε χρόνια ο χρόνος διάρκειας του γάμου ως απαραίτητη προϋπόθεση για να αποδοθεί σύνταξη χηρείας στον επιζόντα σύζυγο. Μένει να φανεί, αν τελικώς θα υιοθετηθούν εισοδηματικά και ηλικιακά όρια.

Β. Καταργείται το δικαίωμα συνταξιοδότησης των άγαμων ενήλικων θυγατέρων, ενώ θα εξαιρεθούν μόνο όσες σπουδάζουν και όσες αντιμετωπίζουν προβλήματα αναπηρίας. Τα εισοδηματικά κριτήρια που προβλέπονται σήμερα, θα γίνουν ακόμη αυστηρότερα.

8 Τι θα γίνει με όσους έχουν παιδί που αντιμετωπίζει πρόβλημα αναπηρίας;

Και σε αυτή την περίπτωση, τα όρια ηλικίας θα αυξηθούν.

Τι ισχύει: Σήμερα, οι γυναίκες με παιδί το οποίο αντιμετωπίζει πρόβλημα αναπηρίας μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στο 50ό έτος της ηλικίας τους αρκεί να έχουν 25 χρόνια δουλειάς. Οι άνδρες πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.

Τι αλλάζει: Το όριο αυτό θα αυξηθεί κατά 10 ολόκληρα χρόνια από την 1η Ιανουαρίου του 2011 μέχρι και το 2013. Εως και το τέλος του 2011, το όριο θα έχει αυξηθεί στα 53, στο τέλος του 2012 στα 56 και από τις αρχές του 2013 θα έχει διαμορφωθεί στα 60. Για τους άνδρες, το όριο ηλικίας θα μειωθεί καθώς από τα 65 που είναι σήμερα θα μειωθεί στα 60.

Το «ψαλίδισμα» του ΛΑΦΚΑ

9 Θα επιβληθεί ΛΑΦΚΑ στις συντάξεις του Δημοσίου;

Ακόμη και σημερινοί συνταξιούχοι θα δουν τις συντάξεις τους να μειώνονται από την 1η Αυγούστου λόγω του ΛΑΦΚΑ. Γλιτώνουν μόνο όσοι έχουν σύνταξη χαμηλότερη των 1.400 ευρώ, ενώ από αυτό το όριο και πάνω η σύνταξη θα μειώνεται από 3% έως 9% ανάλογα με το ύψος της σύνταξης.

10 Υπάρχει δημόσιος υπάλληλος που να μην επηρεάζεται από τις αλλαγές;

Μόνο όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέσα στο 2010. «Για τα πρόσωπα αυτά, θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται οι ισχύουσες μέχρι τη δημοσίευση του νόμου διατάξεις που αφορούν τόσο στη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης όσο και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης» αναφέρει χαρακτηριστικά το σημείωμα που έδωσε στη δημοσιότητα ο Γ. Παπακωνσταντίνου. Μεταξύ αυτών που μπορούν να αποχωρήσουν είναι:

*Οι μητέρες με ανήλικο παιδί που έχουν συμπληρώσει 25 χρόνια υπηρεσίας (Θα μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 50 τους).

*Οι γυναίκες με 15 χρόνια υπηρεσίας οι οποίες μπορούν να αποχωρήσουν στα 60.

*Οι γυναίκες με 25 χρόνια υπηρεσίας που μπορούν να φύγουν στα 55 με μειωμένη σύνταξη (και μάλιστα χωρίς να ισχύσει η ποινή του -6% για κάθε έτος πρόωρης φυγής).

*Οι άνδρες και οι γυναίκες με 35 χρόνια δουλειάς μπορούν να φύγουν στα 58.

*Οι άνδρες και οι γυναίκες με 37 χρόνια δουλειάς που έχουν τη δυνατότητα να φύγουν ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.