Αναπάντητα ερωτήματα αφήνει το νέο φορο-σχέδιο

ΜΕ ΤΗΝ κυβέρνηση να ρίχνει αρκετό νερό στο κρασί της όσον αφορά τις ποινές που θα επιβάλλονται στους φοροπαραβάτες, αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το νέο φορολογικό νομοσχέδιο.



Η διάθεση του οικονομικού επιτελείου να στείλει μήνυμα στην αγορά ότι δεν... αστειεύεται όσον αφορά θέματα φοροδιαφυγής οδήγησε τελικώς στην υπερβολή και στην πρόταση για επιβολή ποινής φυλάκισης ακόμη και σε επιχειρήσεις με τζίρο... σουβλατζίδικου.

Οι αντιδράσεις τόσο εντός του υπουργικού συμβουλίου -ειδικά από την πλευρά του υπ. Δικαιοσύνης- όσο και από παράγοντες του υπ. Οικονομικών αναμένεται να οδηγήσουν σε... εκπτώσεις επί των ποινών, ειδικά αυτών που στέλνουν παραβάτες στα «σίδερα».

«Δεν είχαμε ενημερωθεί»

Πηγές του υπουργείου Δικαιοσύνης δηλώνουν ότι δεν είχαν ενημερωθεί από το υπουργείο Οικονομικών για τις διατάξεις που επρόκειτο να εσωματωθούν στο φορολογικό νομοσχέδιο (ειδικά αυτές που αφορούν στον θεσμό του γενικού οικονομικού εισαγγελεά, του αυτόφωρου και των ποινών). Υποστηρίζουν ότι η τελική διατύπωση -σαφώς ηπιότερη σε σχέση με τα όσα δόθηκαν στη δημοσιότητα- θα γίνει με ευθύνη του υπουργείου Δικαιοσύνης και με γνώμονα να μην παραβιαστούν θεμελιώδεις συνταγματικές διατάξεις όπως για παράδειγμα αυτή που αφορά στην αναλογικότητα των ποινών.

Από το νομοσχέδιο, που έχει αναρτηθεί στο Διαδίκτυο για δημόσια διαβούλευση (σ.σ.: η διαδικασία λήγει τα μεσάνυχτα της 1ης Φεβρουαρίου), απουσιάζουν οι βασικότερες διατάξεις:

*Δεν ξεκαθαρίζει το τι θα γίνει με τον οικονομικό εισαγγελέα. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών με τη θέσπιση του οικονομικού εισαγγελέα είναι να δώσει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων στους ελεγκτές της εφορίας και ειδικά σε αυτούς του ΣΔΟΕ.

Από το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος διαμαρτύρονται ότι, με βάση το ισχύον πλαίσιο, για να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα του φορολογούμενου ή για να διενεργήσουν προανακριτικές πράξεις, πρέπει ουσιαστικά να έχουν στοιχειοθετήσει την παράβαση, κάτι που στην πράξη είναι πολύ δύσκολο. Πίσω από τον θεσμό του οικονομικού εισαγγελέα κρύβεται η κατάργηση κάθε απορρήτου (φορολογικού, τραπεζικού κ.λπ.).

*Δεν εμπεριέχει τις εξοντωτικές ποινές φυλάκισης που είχε το αρχικό κείμενο. Το τελευταίο, μεταξύ άλλων, έκανε λόγο για ποινή φυλάκισης τεσσάρων μηνών για οφειλές της τάξεως των 5.000 ευρώ και για κάθειρξη 10 ετών για οφειλές ύψους 150.000 ευρώ. Η σχετική διάταξη αφαιρούσε ακόμη και τη δυνατότητα αναστολής της απόφασης αν προηγουμένως δεν είχε εξοφληθεί η οφειλή. Οι ποινές φυλάκισης, με βάση το αρχικό σχέδιο, θα επιβάλλονταν ακόμη και σε αυτούς που είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές για 6 ή 8 μήνες. Πρακτικά, αυτή η διάταξη στέλνει στη φυλακή δεκάδες χιλιάδες Ελληνες, ενώ από πολλές πλευρές -ακόμη και μέσα στο υπ. Οικονομικών- αμφισβητείται το εισπρακτικό αποτέλεσμά της.

*Ανοικτό παραμένει και το θέμα του αυτόφωρου για όσους συλλαμβάνονται να μην πληρώνουν ΦΠΑ ή για όσους εξακολουθούν να χρωστούν στο Δημόσιο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η πρόβλεψη για αυτόφωρο διαγράφηκε από το σχέδιο νόμου και θα επαναδιατυπωθεί.

*Από το αρχικό σχέδιο νόμου αφαιρέθηκε και η διάταξη που προέβλεπε κατά προτεραιότητα έλεγχο σε ορισμένες επαγγελματικές ομάδες (π.χ. γιατρούς, λογιστές, αρχιτέκτονες, μηχανικούς κ.λπ.) που εμφανίζουν χαμηλό εισόδημα (π.χ. 25.000 ευρώ). Το υπουργείο Οικονομικών -και σωστά- θέλει να περιορίσει το φαινόμενο των εκατοντάδων χιλιάδων ελεύθερων επαγγελματιών που εμφανίζουν εισοδήματα φτωχών. Είναι όμως ένα ερώτημα το γιατί να στοχοποιούνται -και μάλιστα με νόμο- συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες, όπως οι γιατροί, οι δικηγόροι κ.λπ. και όχι κάποιες άλλες όπως οι ηλεκτρολόγοι οι υδραυλικοί κ.λπ.

Ελέγχους μπορεί να πραγματοποιήσει ούτως ή άλλως το υπουργείο Οικονομικών και με το ισχύον καθεστώς.

Ακόμη και οι διατάξεις που παρέμειναν στο σχέδιο νόμου εγείρουν ερωτήματα:

*Το υπουργείο Οικονομικών θέλει να συγκροτήσει «ομάδα κρούσης» που θα στελεχώσει όλες τις ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Μάλιστα, το προσχέδιο νόμου ορίζει ότι τα άτομα που θα επιλεγούν θα έχουν συγκεκριμένη χρονική θητεία (π.χ. τριών ετών) και θα προέρχονται μόνο σε ένα ποσοστό (π.χ. 25%) από τον υφιστάμενο ελεγκτικό μηχανισμό του υπουργείου Οικονομικών. Ουσιαστικά, αναζητούνται «αδιάφθοροι» με γνώσεις φορολογικής ελεγκτικής οι οποίοι μπορεί σήμερα να απασχολούνται σε άλλες υπηρεσίες.

Μέλλει να φανεί

Στην πράξη θα απαντηθεί αν υπάρχει τόσο προσωπικό με εξειδικευμένες γνώσεις για να κάνει αυτή τη δουλειά, το οποίο μάλιστα θα έχει «καθαρό» «πόθεν έσχες» αλλά και δυνατότητες να επιτύχει συγκεκριμένους στόχους.

*Το άρθρο 7 του νομοσχεδίου προβλέπει τη σύσταση σώματος «εσωτερικών υποθέσεων». Οσοι στελεχώσουν τη νέα υπηρεσία πρέπει να ελέγχουν συναδέλφους τους προκειμένου να εντοπίσουν φαινόμενα διαφθοράς. Ποιοι θα στελεχώσουν αυτή την υπηρεσία και κατά πόσον αυτοί θα είναι διατεθειμένοι να βγάλουν στη φόρα τα... άπλυτα συναδέλφων τους;

*Ο έφορος και ο επιθεωρητής της ΔΟΥ αποκτούν υπερεξουσίες, καθώς έχουν το δικαίωμα, με κοινή τους απόφαση, να ζητήσουν ακόμη και την άρση του τραπεζικού απορρήτου.

Τέλος, το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημοσίευση των ονομάτων όσων οφείλουν στην εφορία. Η αρχική διάταξη κάνει λόγο για δημοσίευση όσων χρωστούν περισσότερα από 150.000 ευρώ για περισσότερο από έναν χρόνο. Επίσης, θα αναρτώνται τα ονόματα όσων εκδίδουν πλαστά και εικονικά τιμολόγια.


Του ΘΑΝΟΥ ΤΣΙΡΟΥ