Στο 1 δισ. απλήρωτοι μισθοί και συντάξεις

Σε κατάσταση ταμειακής «ασφυξίας» βρίσκονται, εν μέσω εορταστικής περιόδου και λίγο πριν από το νέο έτος, πάνω από 800.000 άνεργοι χωρίς δικαίωμα επιδότησης (μόνο 125.000 σε σύνολο 1.019.805 εγγεγραμμένων στον ΟΑΕΔ λαμβάνουν επίδομα) αλλά και σχεδόν... 1,3 εκατ. εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις και «νέοι συνταξιούχοι» που μετρούν, αντίστοιχα, πολύμηνες καθυστερήσεις για να εισπράξουν είτε τα δεδουλευμένα (έως 1 εκατομμύριο μισθωτοί και ημερομίσθιοι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των συνδικάτων) είτε τη σύνταξη από τα ασφαλιστικά ταμεία (τουλάχιστον 250.000 πρώην εργαζόμενοι και αυτοαπασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς οριστική σύνταξη για 1-2 χρόνια). Τα χρήματα που λείπουν από τα νοικοκυριά λόγω του... βερεσέ στους μισθούς και στις συντάξεις, με βάση τους υπολογισμούς που κάνουν, στην «ΗτΣ», ο επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ καθηγητής Σ. Ρομπόλης και ο πρόεδρος των εργαζομένων στα Ταμεία Θ. Καποτάς, «αγγίζουν» τουλάχιστον το 1 δισ. ευρώ τον μήνα! [Bροχή από καταγγελίες στον ΣΕΠΕ] Πληρωμές «έναντι» Στο 1 δισ. απλήρωτοι μισθοί και συντάξεις Στα 700-800 εκατ. τον μήνα φτάνουν τα απλήρωτα δεδουλευμένα στους 800.000 - 1.000.000 απασχολουμένους, αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι ο μέσος καταβαλλόμενος μισθός δεν ξεπερνά τα 800 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία έχει αντλήσει το υπουργείο Εργασίας μέσω του συστήματος της «Εργάνης» και το γεγονός ότι μία στις δύο επιχειρήσεις καθυστερεί, ελλείψει... ρευστού, τις σχετικές πληρωμές. Το 56,96% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα (781.106 σε σύνολο 1.371.450) εισπράττει μεικτό μισθό έως 1.000 ευρώ και «καθαρά» (μετά τις κρατήσεις φόρου και εισφορών) από 736 ευρώ έως 802 ευρώ. Οι περισσότεροι, απασχολούμενοι σε μικρές επιχειρήσεις (το 90,2% των επιχειρήσεων της χώρας απασχολεί 1 έως 10 εργαζομένους) και έχοντας άμεση διαπροσωπική επαφή με τον εργοδότη, δεν καταγγέλλουν τις καθυστερήσεις και λαμβάνουν, σε πολλές περιπτώσεις, ποσά «έναντι» του μισθού ή το μισθό 1 ή και 2 μήνες αργότερα από τον χρόνο παροχής της εργασίας. Οπως τονίζουν εργοδοτικοί και συνδικαλιστικοί κύκλοι: Μικρότερης έκτασης είναι οι καθυστερήσεις των δώρων Χριστουγέννων, αφού η συγκεκριμένη παράβαση τιμωρείται με Αυτόφωρο. Η παρατεταμένη ύφεση έχει, ωστόσο, αυξήσει έως και 25% σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ, τις περιπτώσεις πληρωμής είτε μετά την 21η Δεκεμβρίου είτε σε... είδος όπως δώρο επιταγές, εμπορεύματα κ.ά. (που ρητά απαγορεύει η ισχύουσα νομοθεσία). Η πλειονότητα των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν ταμειακό πρόβλημα αποφάσισαν, μάλιστα, να καταβάλουν το δώρο κανινικά και να αφήσουν για τον... Ιανουάριο τις πληρωμές των μισθών του μήνα. Στον ΣΕΠΕ οι καταγγελίες που φθάνουν για μη καταβολή δεδουλευμένων αφορούν καθυστερήσεις πάνω από 3 και 4 μήνες (τις οποίες οι εργαζόμενοι συνήθως αντιμετωπίζουν με επίσχεση εργασίας) ενώ το υπουργείο Εργασίας έχει οριστικά εγκαταλείψει (υπό την πίεση των εργοδοτών και της αδυναμίας εφαρμογής) το μέτρο που είχε νομοθετηθεί στο παρελθόν και προέβλεπε την ταυτόχρονη καταβολή, μέσω τραπέζης, του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών. Αντ' αυτού και για την αποφυγή ενός «κραχ» στα έσοδα των ταμείων, θεσμοθετήθηκε (και ισχύει απο την 1η Δεκεμβρίου) η διασταύρωση των δηλώσεων των εισφορών που αναλογούν στους μισθούς και των πληρωμών τις οποίες θα πραγματοποιούν οι εργοδότες. Μόνο στο ΙΚΑ η απόκλιση που εντοπίστηκε από τους ελέγχους φέτος είναι 1 δισ. και από τον Ιανουάριο του νέου έτους θα καταγράφουν, για πρώτη φορά σε πραγματικό χρόνο, οι τυχόν διάφορες ανά επιχείρηση. [ΟΦΕΙΛΕΣ ΣΤΑ 240 ΕΚΑΤ.] Προσωρινή ή.... καθόλου σύνταξη Στα τουλάχιστον 240 εκατ. ευρώ υπολογίζεται ότι κινούνται τα οφειλόμενα από τα ασφαλιστικά ταμεία απλήρωτα ποσά συντάξεων, κάθε μήνα, σε πάνω από 250.000 «νέους» συνταξιούχους, αν συνυπολογιστεί ότι το μέσο μηνιαίο εισόδημα από τις συντάξεις (με βάση τις πληρωμές που καταγράφει το σύστημα «Ήλιος» του υπουργείου Εργασίας) είναι περί τα 930 ευρώ μεικτά και οι εκκρεμείς φάκελοι για την απονομή οριστικής κύριας σύνταξης ξεπερνούν στο ΙΚΑ τις 155.000, στον ΟΑΕΕ τις 10.000, στον ΟΓΑ τις 50.000 και τις 35.000 στα υπόλοιπα ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Η «λύση» της έκδοσης προσωρινής σύνταξης που εφαρμόζεται στο Δημόσιο (με βάση τον συντάξιμο μισθό) και στα υπόλοιπα Ταμεία (κατά κανόνα στο 90% της κατώτατης, περί τα 480 ευρώ) «καλύπτει» μικρό αριθμό από τους συνταξιούχους που «βγήκαν» από την αγορά εργασίας πριν από το 2013, δεν αφορά τους διαδοχικά ασφαλισμένους (που αναμένουν έως και τρία χρόνια τη σύνταξη) ούτε και όσους αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες είχαν, προηγουμένως ως ασφαλισμένοι, ληξιπρόθεσμες οφειλές και δεν τις έχουν ρυθμίσει. Η καθυστέρηση -ελλείψει προσωπικού και ρευστού- έκδοσης των συνταξιοδοτικών αποφάσεων, όπως υπογραμμίζει ο Θ. Καποτάς, ανατρέπει τους προϋπολογισμούς των νέων συνταξιούχων όχι όμως και των ασφαλιστικών ταμείων που εξοικονομούν τα αντίστοιχα ποσά «καλύπτοντας» μέρος των ελλειμμάτων τους. Από το 2015, ωστόσο, η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων δεν θα τους παρέχει αυτή τη δυνατότητα. [ΕΠΕΙΔΕΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΖΗΤΗΣΗΣ] Αβεβαιότητα και μεγαλύτερη ύφεση «Η καθυστέρηση των πληρωμών, εκτός από την αβεβαιότητα που δημιουργεί στη ροή εσόδων στον οικογενειακό προϋπολογισμό και στην εκπλήρωση υποχρεώσεων, συμβάλλει περαιτέρω στην επιδείνωση της εγχώριας ζήτησης και της ιδιωτικής κατανάλωσης και παρατείνει την ύφεση στην ελληνική οικονομία», σημειώνει ο Σ. Ρομπόλης, υπογραμμίζοντας ότι ειδικά για τους μισθούς «η οικονομική κατάσταση και η υψηλή ανεργία (1,3 εκατ. άνεργοι) δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για καταστρατηγήσεις και συμφωνίες κάτω από το τραπέζι».