Νομιμοποιούνται καταπατημένα του Δημοσίου

Το υπουργείο Οικονομικών προωθεί σχέδιο «τακτοποίησης» χιλιάδων καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου, μετά τις ρυθμίσεις για τους ημιυπαίθριους και τα αυθαίρετα, που εκτιμάται ότι θα φέρουν στα δημόσια ταμεία έσοδα ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Στο υπουργείο εξετάζουν ένα πλαίσιο που θα διέπει τους όρους απόκτησης νόμιμων τίτλων για τις εκτάσεις αυτές, το οποίο θα μπορούσε να αποφέρει έσοδα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Οπως όμως τονίζουν στο οικονομικό επιτελείο, σε καμία περίπτωση η εξαγορά δημόσιου ή ανταλλάξιμου κτήματος επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα κτίσματα (κατοικίες, επαγγελματικά-αγροτικά κτίσματα, αποθήκες, ακόμη και ξενοδοχεία) δεν θα νομιμοποιεί τα κτίσματα αυτά. Κι αυτό γιατί υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μια ρύθμιση «τακτοποίησης» των καταπατημένων μέσω οικονομικού ανταλλάγματος να προσκρούσει σε σοβαρά συνταγματικά ζητήματα, όπως προειδοποιούν νομικοί κύκλοι. Συγκεκριμένα, το οικονομικό επιτελείο προωθεί, όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται σε υπηρεσιακό σημείωμα, σχέδιο για την «εκχώρηση νόμιμων τίτλων σε ακίνητα επί δημοσίων εκτάσεων υπό προϋποθέσεις και με το αναλογούν οικονομικό αντάλλαγμα που πέραν των εφάπαξ εσόδων προκαλεί μόνιμη αύξηση εσόδων μέσω των φόρων κατοχής και μεταβίβασης». Στα «χέρια» καταπατητών υπολογίζεται ότι βρίσκεται το 40% της γνωστής δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Οι καταπατητές εμφανίζονται στην Εφορία και στα δικαστήρια ως νόμιμοι ιδιοκτήτες των ακινήτων, με τίτλους ιδιοκτησίας που είτε δημιούργησαν οι ίδιοι ή δικαιοπάροχοί τους ή έχουν τίτλους που δημιούργησαν απώτατοι καταπατητές μετά το 1884! Στα καταπατημένα δημόσια κτήματα έχουν ανεγερθεί κατοικίες, ακόμη και πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, αγροτικά ακίνητα, εργαστήρια και κτίρια για οποιαδήποτε επαγγελματική χρήση, που είτε ιδιοκατοικούνται είτε εκμισθώνονται σε τρίτους και οι αυθαίρετοι κάτοχοι εισπράττουν μεγάλα ποσά από ενοίκια. «Το φαινόμενο των καταπατημένων είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που πρέπει να λυθεί» σημειώνουν αρμόδιοι παράγοντες καθώς, όπως λένε, αυτό επιβάλλεται όχι μόνο λόγω της έκτασης που προσλαμβάνουν οι καταπατημένες δημόσιες εκτάσεις, αλλά και εξαιτίας των κοινωνικών προβλημάτων που δημιουργούν. Για παράδειγμα, αναφέρουν ότι σε πολλές περιπτώσεις κτημάτων που θεωρούνται δημόσια στο παρελθόν κατασκευάστηκαν κατοικίες οι οποίες στεγάζουν σήμερα εκατοντάδες οικογένειες πολιτών. Το σχέδιο που βρίσκεται ήδη στο συρτάρι της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών παρέχει το δικαίωμα στους αυθαίρετους κατόχους να εξαγοράσουν από το κράτος τις εδαφικές εκτάσεις που καταπάτησαν έναντι τιμήματος το οποίο θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και θα προβλέπονται ορισμένες εκπτώσεις. Το σχέδιο αφήνει εκτός συναλλαγής τις δασικές εκτάσεις ή εκτάσεις σε περιοχές που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, ακίνητα σε περιοχές οικολογικού ενδιαφέροντος και σε προστατευόμενες από τη νομοθεσία ή διεθνείς συμβάσεις περιοχές όπου απαγορεύεται η δόμηση. Βασική προϋπόθεση για υπαγωγή μιας έκτασης στη ρύθμιση και νομιμοποίηση της αυθαίρετης κατοχής με εξαγορά είναι η καταπάτηση να έχει γίνει τουλάχιστον πριν από 25 χρόνια και να συνεχίζεται μέχρι σήμερα και αυτό να αποδεικνύεται είτε με μαρτυρίες είτε με επίσημα έγγραφα (π.χ. πρωτόκολλα αποβολής, επιβολή προστίμων αυθαίρετης χρήσης κ.λπ.). Σύμφωνα με πληροφορίες, το τίμημα θα κινηθεί σε επίπεδα χαμηλότερα της αντικειμενικής αξίας όσον αφορά τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία. Το σχέδιο προβλέπει σε πρώτη φάση την τακτοποίηση περίπου 50.000 μικρών καταπατημένων εκτάσεων. Ο κάθε καταπατητής θα μπορεί να εξαγοράσει μέχρι ένα άρτιο οικόπεδο όταν πρόκειται για αστικό ακίνητο, με την προϋπόθεση να πρόκειται για ακίνητο που στεγάζει την οικογένειά του. Αστικά θεωρούνται όσα βρίσκονται εντός σχεδίου πόλης ή εντός οικισμού που προϋπήρχε του 1923.