Προς δημιουργία «ασπίδας» κατά της πρόσκρουσης κομητών στη Γη

Eυρωπαίοι επιστήμονες ηγούνται μιας νέας διεθνούς προσπάθειας να δημιουργηθεί μια έκτακτης ανάγκης ασπίδα προστασίας του πλανήτη μας από την πιθανή καταστροφική πρόσκρουση με κομήτη ή αστεροειδή. Με την ονομασία «NEOShield», η πρωτοβουλία καθοδηγείται από το Ινστιτούτο Πλανητικών Ερευνών της Γερμανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (DLR), με έδρα το Βερολίνο, ενώ συμμετέχουν ερευνητές από την Ευρώπη, τη Ρωσία και τις ΗΠΑ. Το νέο πρόγραμμα, με επικεφαλής τον καθηγητή Αλαν Χάρις της DLR, θα αξιολογήσει το βαθμό απειλής που συνιστούν τα διάφορα ουράνια σώματα που κινούνται κοντά στον πλανήτη μας (Near Earth Objects-NEO) και θα προτείνει τις καλύτερες δυνατές λύσεις σε περίπτωση κινδύνου πρόσκρουσης. Αυτή την εβδομάδα, θα γίνει η εναρκτήρια συνάντηση για την εκκίνηση του προγράμματος, που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. To ΝΕΟShield, που θα διαρκέσει περίπου τριάμισι χρόνια, θα αξιοποιήσει τις πιο σύγχρονες επιστημονικές γνώσεις, σε συνδυασμό με εργαστηριακά πειράματα και τη δημιουργία μοντέλων πρόβλεψης, ώστε να καταστεί εφικτή η διαμόρφωση αξιόπιστων προτάσεων. Από μηχανικής πλευράς, την κατασκευή των προτεινόμενων συσκευών για τον «εκτροχιασμό» κάποιου δυνητικά επικίνδυνου ουρανίου σώματος θα αναλάβουν ερευνητές από το γερμανικό, το γαλλικό και το βρετανικό τμήμα της μεγάλης ευρωπαϊκής αεροδιαστημικής βιομηχανίας Astrium. Θεωρείται πιθανό ότι τελικά οι επιστήμονες θα προτείνουν στις κυβερνήσεις μια δοκιμαστική αποστολή για να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της προτεινόμενης μεθόδου αποτροπής. Η απειλή από την πρόσκρουση ενός ουρανίου σώματος μπορεί να φαντάζει μακρινή, όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι, γιατί τα γεωλογικά και αστρονομικά δεδομένα δείχνουν σαφώς ότι η απειλή είναι πραγματική και «χτυπά» κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Κατά μέσο όρο, ένα αντικείμενο με μέγεθος όσο ένα αυτοκίνητο εισέρχεται στη γήινη ατμόσφαιρα μια φορά το χρόνο και συνήθως καίγεται πριν φτάσει στην επιφάνεια. Κάθε 2.000 χρόνια περίπου, ένα αντικείμενο μεγάλο όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου πέφτει στον πλανήτη μας, προκαλώντας σημαντική τοπική ζημιά, ενώ κάθε λίγα εκατομμύρια χρόνια ένας διαστημικός βράχος διαμέτρου μερικών χιλιομέτρων προκαλεί παγκοσμίου επιπέδου καταστροφές. Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι έχουν ήδη εντοπίσει τουλάχιστον το 90% αυτών των πολύ μεγάλων σωμάτων και, μέχρι στιγμής, κανενός η προβλεπόμενη τροχιά δεν φαίνεται να απειλεί τη Γη. Τα στοιχεία του τηλεσκοπίου Wise της NASA όμως δείχνουν ότι υπάρχουν περίπου 19.500 μικρότερα σώματα τύπου ΝΕΟ με μέγεθος 100 έως 1.000 μέτρων και η μεγάλη πλειονότητά τους δεν έχει ακόμα εντοπιστεί, πράγμα που αποτελεί πηγή σοβαρής ανησυχίας. Νέα τηλεσκόπια που βρίσκονται στα σκαριά, αναμένεται να βελτιώσουν τις δυνατότητες παρατήρησης και εντοπισμού των δυνητικών κινδύνων. Στο μεταξύ όμως, η σύνεση και η κοινή λογική επιβάλλουν να προβλεφθούν έγκαιρα ορισμένα σχέδια έκτακτης ανάγκης για το απευκταίο και σε αυτή την κατηγορία εμπίπτει η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία NEOShield. Στο πλαίσιο του νέου ευρωπαϊκού προγράμματος, είναι πιθανό ότι τελικά θα προταθεί η αποστολή ενός διαστημοπλοίου που θα εκτοξεύσει μια βολίδα πάνω στο ουράνιο σώμα, ώστε να το βγάλει από την τροχιά σύγκρουσής του με τον πλανήτη μας. Μια εναλλακτική ιδέα είναι μια πυρηνική έκρηξη κοντά ή πάνω στον αστεροειδή, κάτι που θα μελετήσουν ιδιαίτερα οι συμμετέχοντες ρώσοι ερευνητές της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos.